Behandelfase Eerste Kamer: gepubliceerd in Europees publicatieblad.

nationaal

Op 17 november 2015 besloot de commissie I&A/JBZ naar aanleiding van een aantal brieven van de regering over de aanpak van de vluchtelingencrisis in Europa in schriftelijk overleg te treden met de regering, deze zal niet meer specifiek gaan over dit voorstel. Zie voor verdere behandeling van Europese aanpak van de migratiestromen dossier E150010.

Europees

Op 29 september 2015 werd besluit (EU) 2015/1601 tot vaststelling van voorlopige maatregelen op het gebied van internationale bescherming ten gunste van Italië en Griekenland, bekendgemaakt in het Publicatieblad van de Europese Unie (L248/80).

document Europese Commissie

COM(2015)451, d.d. 9 september 2015

commissie Eerste Kamer

beleidsterrein

verwante dossiers

Op 29 september 2015 werd besluit (EU) 2015/1601 tot vaststelling van voorlopige maatregelen op het gebied van internationale bescherming ten gunste van Italië en Griekenland, bekendgemaakt in het Publicatieblad van de Europese Unie (L248/80).

Op 17 november 2015 besloot de commissie I&A/JBZ naar aanleiding van een aantal brieven van de regering over de aanpak van de vluchtelingencrisis in Europa in schriftelijk overleg te treden met de regering, deze zal niet meer specifiek gaan over dit voorstel.

Op 3 november 2015 besprak de commissie I&A/JBZ verschillende recente brieven van de regering inzake de aanpak van de vluchtelingencrisis in Europa, en besloot om de inbrengdatum voor het nader schriftelijk overleg op 17 november 2015 te zetten. Ook sprak de commissie samen met commissie EUZA met Commissie Meijers over onder andere migratie (met name de eventuele spanning van EU-regelgeving met het Vluchtelingenverdrag en andere eventuele knelpunten in regelgeving).

Op 27 oktober 2015 besprak de commissie I&A/JBZ enkele brieven van de regering inzake de aanpak van de vluchtelingencrisis in Europa, en besluit na ontvangst van het verslag van de JBZ-Raad van 8-9 oktober 2015 over het voortzetten van het schriftelijk overleg met het kabinet.

Op 12 oktober 2015 stuurde de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie een brief met beantwoording op de vragen van de commissie I&A/JBZ van 2 oktober 2015 inzake aanpak vluchtelingencrisis.

Op 6 oktober 2015 besprak de commissie I&A/JBZ de geannoteerde agenda van de JBZ-Raad van 8-9 oktober 2015, waar dit voorstel stond geagendeerd, en heeft deze voor kennisgeving aangenomen. Ook heeft de commissie de kabinetsappreciatie bij het pakket migratiemaatregelen van september 2015 besproken en besloot om op 27 oktober 2015 inbreng te leveren voor schriftelijk overleg. Fracties konden de kabinetsappreciatie desgewenst tevens betrekken bij de Algemene Politieke Beschouwingen op 13 oktober 2015.

Op 2 oktober 2015 stuurde de commissie I&A/JBZ een brief naar de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie met vragen over de Europese aanpak van de vluchtelingencrisis in reactie op de brief van de staatssecretaris van 29 september 2015. De commissie ziet de beantwoording van deze vragen graag tegemoet vóór de Algemene Politieke Beschouwingen, die op 13 oktober 2015 in de Eerste Kamer zullen plaatsvinden.

Op 30 september 2015 stuurde de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie een brief naar de Eerste Kamer met de melding dat de kabinetsappreciatie voor de recente voorstellen die voortbouwen op de Europese migratieagenda niet binnen de daarvoor geldende drie-weken termijn naar de Kamer verzonden kon worden. Deze nadere appreciatie, welke in plaats van het gebruikelijke BNC-fiche komt, zal de Kamer op zo kort mogelijke termijn alsnog worden toegezonden.

Op 29 september 2015 besprak de commissie I&A/JBZ de brief van de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie van 25 september 2015 inzake de Europese migratieagenda, de verslagen van de JBZ-Raad van 22 september 2015 en van de informele Europese Raad van 23 september 2015, alsmede de Commissiemededelingen en -voorstellen van 9 september en 23 september 2015 die betrekking hebben op de aanpak van de vluchtelingencrisis. De fracties van de PVV (lid Van Weerdenburg) en van GroenLinks (lid Strik) gaven aan inbreng te zullen leveren voor schriftelijk overleg. De conceptbrief zou worden rondgestuurd in de commissie zodat fracties zich desgewenst zouden kunnen aansluiten.

Op 22 september 2015 besloot de commissie voor I&A/JBZ om op 29 september 2015 inbreng te leveren voor een schriftelijk overleg over het nieuwe pakket van Commissiemededelingen en -voorstellen voor de aanpak van de migratieproblematiek.

Op 18 september 2015 stuurde de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie een brief met de ontwikkelingen asiel en migratie in de Europese Raden en de ontwikkelingen binnen Nederland inzake de vluchtelingencrisis.

Op 5 november 2015 ging de Tweede Kamer in debat met de minister-president en de minister van Veiligheid en Justitie over de resultaten van de Europese top van 15-16 oktober 2015 en over de JBZ-Raad van 9 november 2015 en de inzet van de migratietop van 11-12 november 2015. Na het debat zijn er een aantal moties aangenomen, waaronder een verzoek tot snelle totstandkoming van een permanent verdelingsmechanisme voor vluchtelingen over EU-lidstaten en verregaande harmonisatie van asielprocedures binnen de EU.

Op 14 oktober 2015 ging de Tweede Kamer in debat over de (Europese) aanpak van het vluchtelingenprobleem met de minister-president, de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie, met als aanleiding de Europese top van 15-16 oktober 2015.

Op 7 oktober 2015 vond een algemeen overleg plaats over de JBZ-Raad van 8-9 oktober 2015, met aansluitend een VAO, waarbij een aantal moties zijn ingediend.

Op 30 september 2015 behandelde de commissie Veiligheid en Justitie tijdens een procedurevergadering dit voorstel samen met de andere nieuwe Europese voorstellen over de vluchtelingencrisis.

Op 23 september 2015 ging de Tweede Kamer in debat met de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie over zijn brief van 18 september 2015 inzake de ontwikkelingen asiel en migratie in de Europese Raden en de ontwikkelingen binnen Nederland wat betreft de vluchtelingencrisis.

Op 5 oktober 2015 stuurde de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie een kabinetsappreciatie ten aanzien van het EU-migratiepakket van september 2015 naar de Eerste Kamer.

Het kabinet ondersteunt de maatregelen uit dit migratiepakket in de mate dat deze maatregelen bijdragen aan het realiseren van de middellangetermijnstrategie en de in een brief van de staatssecretaris van 8 september 2015 inzake de Europese asielproblematiek beschreven uitgangspunten voor de tussenfase. Daarbij is EU-commitment aan de middellangetermijnstrategie voor het kabinet een voorwaarde voor een succesvolle tussenfase. Het is namelijk door brede overeenstemming te bereiken over een dergelijk eindperspectief dat het nemen van tussentijdse stappen effectief kan zijn. Onderdeel van het pakket is ook een voorstel voor een regeling voor de noodherplaatsing uit Griekenland, Hongarije en Italië van 120 000 personen die duidelijk bescherming nodig hebben.

Als onderdeel van de Europese migratieagenda, die in mei 2015 is gepubliceerd, heeft de Europese Commissie met het oog op de aanpak van de migratiecrisis voorstellen gedaan voor de onmiddellijke uitvoering van de agenda en uitvoeringsmaatregelen op de middellange en lange termijn. Een van de onmiddellijke uitvoeringsmaatregelen was een voorstel voor het opzetten van een tijdelijke noodherplaatsingsregeling voor de verdeling van 40.000 personen die duidelijk internationale bescherming nodig hebben vanuit Italië en Griekenland over andere EU-lidstaten (zie voorstel Raadsbesluit COM(2015)286 in Edossier E150010). Deze zogenaamde “de lidstaten van herplaatsing” nemen de verantwoordelijkheid over voor de behandeling van het verzoek van de te herplaatsen persoon. Omdat sindsdien de migratiedruk in het centrale en oostelijke Middellandse Zeegebied sterk opgelopen is, stelt de Europese Commissie in onderhavig voorstel als voorlopige maatregel voor om bijkomend 120.000 mensen vanuit Italië, Griekenland en Hongarije te verdelen over andere EU-lidstaten.

Artikel 78, lid 3 van het Verdrag van Lissabon wordt als rechtsbasis ingeroepen voor deze noodherplaatsingsregeling. Dit artikel bepaalt dat, indien een of meer lidstaten ten gevolge van een plotselinge toestroom van onderdanen van derde landen in een noodsituatie terechtkomen, de Raad op voorstel van de Commissie voorlopige maatregelen ten gunste van de betrokken lidstaat of lidstaten vaststellen. Deze procedure is afwijkend van de gewone wetgevingsprocedure. De Raad besluit dan, bij gekwalificeerde meerderheid, na raadpleging van het Europees Parlement.

Informele Europese Raad 12 november 2015

Voorzitter Tusk heeft een informele bijeenkomst van staatshoofden en regeringsleiders bijeengeroepen om de jongste ontwikkelingen inzake de migratiecrisis te bespreken en om de implementatie van de beslissingen te versnellen. Belangrijke onderwerpen waren de samenwerking met derde landen, met name Turkije, implementatie van besluiten over herplaatsing, hot spots en versterking van de opvangcapaciteit, alsmede de bewaking van de buitengrenzen.

JBZ-Raad 9 november 2015

Tijdens deze extra ingelaste Raad, bij wijze van uitzondering in aanwezigheid van de geassocieerde staten, zijn de stand van zaken besproken van de uitvoering van maatregelen waartoe is besloten en toekomstige acties inzake de vluchtelingencrisis. De ministers hebben ook besloten over een aantal verdere maatregelen om de vluchtelingen- en migratiecrisis te beheersen, zoals uiteengezet in een reeks raadsconclusies. Deze conclusies zijn in het bijzonder gericht op het versnellen van het lopende hervestigingsproces; versterken van de buitengrenzen van de EU; bestrijding van mensenhandel en -smokkel; en terugkeer en wedertoelating. Ook werd er door Italië en Griekenland de situatie toegelicht rond de hotspots, waar het herplaatsingsproces moeizaam op gang komt.

Europese Raad 15-16 oktober 2015

Tijdens de Raad zijn er conclusies aangenomen over migratie. Deze conclusies gaan voornamelijk in op de samenwerking met derde landen om de vluchtelingenstromen in te dammen (onder andere met Turkije), betere bescherming van de buitengrenzen van de EU (voortbouwend op het Schengenacquis), en de reactie op de instroom van vluchtelingen in Europa en terugkeer.

JBZ-Raad 8-9 oktober 2015 (agendapunt I.6)

Tijdens de Raad presenteerde de Commissie de stand van zaken over de implementatie van dit Raadbesluit, met name wat betreft de inrichting van de 'hotspots' in Italië en Griekenland. Nederland vindt het belangrijk dat op dit vlak vooruitgang wordt geboekt.

JBZ-Raad 22 september 2015

Het besluit van de Raad tot vaststelling van voorlopige maatregelen op het gebied van internationale bescherming ten gunste van Italië en Griekenland is met een gekwalificeerde meerderheid aangenomen. Het Raadsbesluit ziet op herplaatsing van 120.000 asielzoekers, in de eerste fase 66.000 asielzoekers uit Italië en Griekenland. Het overige deel komt in een tweede fase in principe ook ten gunste van Italië en Griekenland, maar het Raadsbesluit voorziet in de mogelijkheid voor de Commissie om een voorstel te doen om herplaatsing vanuit andere lidstaten mogelijk te maken, wanneer die geconfronteerd worden met een noodsituatie als gevolg van een plotse instroom. Daarnaast heeft de Commissie kort verslag gedaan van de implementatie van het herplaatsingsbesluit van 40.000 personen, zoals besloten op 14 september 2015. Italië zal volgende week trachten de eerste personen te herplaatsen, Griekenland sprak de hoop uit ook snel tot herplaatsing over te kunnen gaan en lichtte de voortgang op het instellen van de hotspots kort toe.

JBZ-Raad 14 september 2015

Tijdens de extra ingelaste JBZ-Raad werd dit voorstel voor het eerst behandeld, samen met de andere voorstellen die gezamenlijk werden gepubliceerd naar aanleiding van de vluchtelingencrisis. Tijdens deze Raad zijn er ook conclusies aangenomen over onder andere de herplaatsingsmaatregelen.

In de databank EUR-Lex wordt de laatste stand van zaken in de Europese behandeling van het voorstel weergegeven.

Op 6 oktober 2015 besprak het Europees Parlement tijdens een debat over de conclusies van de informele Europese Raad van 23 september 2015 de vluchtelingencrisis, waarbij de europarlementariërs de lidstaten erop aandrongen meer actie te ondernemen om de vluchtelingencrisis aan te pakken.

Op 17 september 2015 heeft het Europees Parlement gestemd voor een noodmaatregel om 120.000 asielzoekers uit Italië, Griekenland en Hongarije onder de EU-lidstaten te verdelen. Op 9 september 2015 had het Parlement al een voorstel ondersteund waarbij 40.000 asielzoekers in twee jaar vanuit Italië en Griekenland zouden worden herplaatst.

In de databank OEIL van het Europees Parlement wordt de laatste stand van zaken in de behandeling van het voorstel weergegeven.

De parlementen van Tsjechië en Roemenië zijn een politieke dialoog gestart over dit voorstel.

In de databank IPEX wordt de behandeling van het voorstel in de diverse (kandidaat) lidstaatparlementen weergegeven.