Behandelfase Eerste Kamer: behandeling in commissie Eerste Kamer.

nationaal

Op 12 september 2023 nam de commissie het antwoord van de Europese Commissie voor kennisgeving aan.

Europees

In de geannoteerde agenda van de Milieuraad van 18 december 2023 (21.501-08, N) gaf de staatssecretaris aan dat er op 17 november 2023 in Coreper overeenstemming is bereikt tussen de lidstaten over het voorstel. De staatssecretaris gaf aan dat mede op basisvan Nederlandse inbreng, enkele wijzigingen zijn aangebracht. Zo betreft de grootste wijziging het toevoegen van een duidelijke scheiding tussen koolstofverwijdering en emissiereductie in dedefinitie, zodat alleen de daadwerkelijke koolstofverwijdering wordt meegeteld. Daarnaast zijn er ookenkele definities gewijzigd. De staatssecretaris geeft aan dat het kabinet positief is over de uitkomst en dat de trilogen inmiddels van start zijn gegaan. Verwacht wordt dat onder het Belgisch Voorzitterschap een akkoord kan worden bereikt.

volledige titel

Voorstel voor een Verordening van het Europees Parlement en de Raad tot vaststelling van een certificeringskader van de Unie voor koolstofverwijderingen

document Europese Commissie

COM(2022)672, d.d. 30 november 2022

commissies Eerste Kamer

beleidsterreinen

Op 12 september 2023 nam de commissie het antwoord van de Europese Commissie voor kennisgeving aan.

Op 17 juli 2023 stuurde de Europese Commissie een antwoord op de brief van 3 april 2023 (36.329, D).

Op 9 mei 2023 nam de commissie het antwoord van de minister voor kennisgeving aan.

Op 18 april 2023 stuurde de minister voor Klimaat en Energie een antwoord op de brief met vragen van 30 maart. Het verslag schriftelijk overleg werd op 19 april 2023 vastgesteld (36.329, C). De commissie bespreekt op 9 mei 2023 het antwoord.

Op 3 april 2023 is de brief met vragen in het kader van de politiek dialoog (36.329, B) verstuurd aan de Europese Commissie.

Op 30 maart 2023 is de brief met vragen verstuurd aan de minister voor Klimaat en Energie.

Op 21 maart 2023 leverde de fracties van de VVD (Vos) gezamenlijk met de fracties van GroenLinks (Kluit) en de PvdA (Crone) inbreng voor schriftelijk overleg met de Europese Commissie. Tevens leverde de fractie van de PvdD (Koffeman) inbreng voor schriftelijk overleg met de regering.

Op 7 februari 2023 besloten de commissies EZK/LNV en IWO het agendapunt aan te houden en de behandeling in de Tweede Kamer af te wachten en opnieuw te agenderen in de reguliere commissie EZK/LNV.

De Tweede Kamer behandelde op 15 februari 2023 dit voorstel in een commissiedebat over Klimaat en Energie (Algemeen).

Op 27 januari 2023 stuurde de minister van Buitenlandse Zaken een BNC-fiche naar de Eerste Kamer (36.329, A). In deze appreciatie geeft de minister aan dat het kabinet het Europees voorstel verwelkomt, omdat dit regelgevingskader de nodige inzet op hoogwaardige koolstofverwijdering kan bevorderen.

Ten aanzien van de bevoegdheid van het voorstel oordeelt het kabinet positief. Het voorstel is gebaseerd op artikel 192.1 VWEU, dat de EU de bevoegdheid geeft om activiteiten vast te stellen die de EU moet ondernemen om doelstellingen uit artikel 191 te verwezenlijken. Deze doelen omvatten onder andere het behoud, de bescherming en de verbetering van de kwaliteit van het milieu. De verordening heeft betrekking op klimaatmitigatie omdat met het certificeringskader klimaatneutraliteit op EU-niveau bereikt dient te worden.

Ook over de subsidiariteit van het voorstel oordeelt het kabinet positief. Met de verordening wil de Commissie een eenduidig regelgevend kader voor de certificering van koolstofverwijdering binnen de EU bereiken om de EU-doelstelling van klimaatneutraliteit in 2050 te bereiken. Omdat klimaatproblematiek onvoldoende door lidstaten op centraal, regionaal of lokaal niveau kan worden aangepakt, stelt het kabinet dat een EU-aanpak nodig is. Daarbij ziet het kabinet dat door eenduidige methodologieën een gelijk speelveld op het terrein van certificering van koolstofverwijderingen verbeterd, wat de ontwikkeling van de Europese markt van koolstofverwijderingen volgens het kabinet ten goede komt. Daarom acht het kabinet optreden op EU-niveau alsgerechtvaardigd.

Het oordeel van het kabinet ten aanzien van de proportionaliteit is ook positief. Het voorgestelde optreden om de doelstelling van klimaatneutraliteit in 2050 te bereiken is volgens het kabinet geschikt, mede omdat de voorgestelde standaardisatie van monitoring-, rapportage- en verificatiemethodologieeen voor koolstofverwijderingen een voorwaarde is voor het opschalen van gereguleerde en geverifieerde oplossingen voor koolstofverwijdering. Daarbij stelt het kabinet dat het voorgestelde optreden niet verder dan noodzakelijk gaat omdat het een vrijwillig kader betreft.

De positie van het krachtenveld voor deze nieuwe verordening is nog in ontwikkeling. Tijdens de Milieuraad van 20 december 2022 is het voorstel door de Commissie gepresenteerd (EK, I). Tijdens deze Raad benadrukte een aantal lidstaten het belang van robuuste criteria. Daarnaast werd er ook aandacht gegeven aan het al dan niet uitwerken van details in gedelegeerde handelingen. Ook werd er door lidstaten benadrukt dat koolstofverwijdering- en opslag niet ten koste mag gaan van emissiereductie. Het Europees Parlement heeft zich nog niet uitgesproken over het voorstel.

Op 30 november 2022 heeft de Europese Commissie een voorstel gepresenteerd voor een eerste EU-breed vrijwillig kader voor betrouwbare certificering van hoogwaardige koolstofverwijderingen. Dit met het oog op het verwezenlijken van de klimaatneutraliteitsdoelstelling voor 2050, die is vastgesteld in de Europese Klimaatwet en de andere doelstellingen in de Europese Green Deal. Hiermee hoopt de Europese Commissie kortgezegd de inzet van hoogwaardige koolstofverwijderingen te versnellen en aan te moedigen, greenwashing te beperken en zowel private als publieke financieringsmiddelen te stimuleren.

Dit voorstel is van cruciaal belang voor de doelstelling om tegen 2050 het eerste klimaatneutrale continent ter wereld te worden. Om dit doel te bereiken moet de Europese Unie haar broeikasgasemissies tot een minimum beperken. Tegelijkertijd zal de Europese Unie de verwijdering van koolstof uit de atmosfeer moeten opschalen om emissies die niet kunnen worden geëlimineerd, te compenseren. Door gecertificeerde koolstofverwijderingen worden nieuwe zakelijke kansen gecreëerd voor landbouwers, bosbouwers en grondbeheerders die een extra inspanning willen leveren voor het klimaat en het milieu.

In de geannoteerde agenda van de Milieuraad van 18 december 2023 (21.501-08, N) gaf de staatssecretaris aan dat er op 17 november 2023 in Coreper overeenstemming is bereikt tussen de lidstaten over het voorstel. De staatssecretaris gaf aan dat mede op basisvan Nederlandse inbreng, enkele wijzigingen zijn aangebracht. Zo betreft de grootste wijziging het toevoegen van een duidelijke scheiding tussen koolstofverwijdering en emissiereductie in dedefinitie, zodat alleen de daadwerkelijke koolstofverwijdering wordt meegeteld. Daarnaast zijn er ookenkele definities gewijzigd. De staatssecretaris geeft aan dat het kabinet positief is over de uitkomst en dat de trilogen inmiddels van start zijn gegaan. Verwacht wordt dat onder het Belgisch Voorzitterschap een akkoord kan worden bereikt.

Op 16 maart 2023 vond een eerste gedachtewisseling plaats over de verordening (21.501-08, 898). Het voorstel werd in algemene zin door de lidstaten verwelkomd als een belangrijk instrument voor het verwezenlijken van de doelstelling voor een klimaatneutraal Europa voor 2050.

Tijdens de Milieuraad van 20 december 2022 presenteerde de Europese Commissie de verordening voor het eerst aan de lidstaten (21.501-08, I).

In de databank EUR-Lex wordt de laatste stand van zaken in de Europese behandeling van het voorstel weergegeven.

Op 21 november nam het Europees Parlement in eerste lezing, amendementen aan op het voorstel, en konden de trilogen van start gaan.

Op 3 november 2023 nam het Europees Parlement het rapport van de commissie ENVI plenair aan.

De commissie Milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid (ENVI) van het Europees Parlement behandelt het voorstel. De commissies Landbouw en plattelandsontwikkeling (AGRI) en Industrie, onderzoek en energie (ITRE) zijn aangesteld als adviescommissies.

In de databank OEIL van het Europees Parlement wordt de laatste stand van zaken in de behandeling van het voorstel weergegeven.

Op 25 oktober 2023 nam de Italiaanse Chamber of Deputies een resolutie aan over het voorstel dat zij als politiek dialoog verstuurden aan de Europese Commissie.

In de databank IPEX wordt de behandeling van het voorstel in de diverse (kandidaat) lidstaatparlementen weergegeven.