E060060
Laatste revisie: 01-11-2006

E060060 - Mededeling: De Europese ontwikkelingshulp doeltreffender maken: een gemeenschappelijk kader voor het opstellen van de nationale strategiedocumenten en de gezamenlijke meerjarenprogrammering



De Europese Unie heeft zich ten doel gesteld de ontwikkelingshulp doeltreffender te maken. In 2000 is daarom een aanvang gemaakt met het opzetten van communautaire nationale strategiedocumenten (CFCSP), om zo de samenhang en kwaliteit van de buitenlandse hulp te vergroten. Onderhavige mededeling COM(2006)88PDF-document is bedoeld als actualisering van het kader van de nationale strategiedocumenten. Het document valt uiteen in drie hoofddelen.

Programmeringsbeginselen

De programmeringsbeginselen bestonden reeds in de eerste fase van de CFCSP's, maar zijn de afgelopen jaren verder uitgewerkt. Hieronder valt onder meer de eis dat de strategieën gebaseerd moeten zijn op partnerschapsovereenkomsten en dienen ter ondersteuning van de 'Europese consensus' (zie ook dossier E050113). Daarnaast valt onder deze beginselen de noodzaak tot samenhang tussen en diffentiatie van de verschillende activiteiten, afstemming van de inspanningen van lidstaten en andere donoren en betrokkenheid van het partnerland. Tenslotte moet ook goed gekeken worden naar in het verleden behaalde resultaten en uitgevoerde evaluaties.

Negen essentiële onderdelen

Voor het nieuwe kader voor de CFCSP's heeft de Commissie een negental essentiële onderdelen geformuleerd. Deze elementen worden onmisbaar geacht voor het opstellen van een gezamenlijke meerjarenprogrammering. Het gaat om:

  • een schets van de betrekkingen tussen de donor en het partnerland;
  • een analyse van de politieke, economische en commerciële, sociale en milieusituatie van het partnerland;
  • de agenda van het partnerland;
  • een analyse van de levensvatbaarheid van het huidige beleid en de uitdagingen op middellange termijn;
  • een overzicht van de vroegere en huidige samenwerking met de donor;
  • een beschrijving van de stand van zaken van het partnerschap met het partnerland;
  • de samenwerkingsstrategie met de donor, inclusief specifieke doelstellingen en samenhang met andere instrumenten;
  • een werkprogramma met meetbare doelstellingen;
  • een flink aantal bijlagen, waaronder een financiële raming en een beschrijving van de raadpleging van non-gouvernementele actoren.

    De Commissie constateert dat veel van deze onderdelen nu reeds door de lidstaten worden toegepast bij het opstellen van hun eigen programma's voor ontwikkelingssamenwerking. Zij hoopt dat de lidstaten bereid zijn uiteindelijk alle negen onderdelen integraal toe te passen.

Nationale strategiedocumenten met het oog op een gezamenlijke meerjarenprogrammering

De Commissie hoopt dat het door de CFCSP's nieuwe stijl makkelijker wordt om samen met de lidstaten en eventuele andere donoren een meerjarenprogrammering op te stellen. Dit dient een flexibel, geleidelijk en open proces te zijn waarbij het partnerland centraal staat. Zo moeten er bijvoorbeeld ook niet-lidstaten bij de programmering kunnen worden betrokken. De beslissing over de wenselijkheid, de vorm en de richtsnoeren voor de gezamenlijke programmering moet voor elk land door de vertegenwoordigers van de donoren ter plaatse worden genomen.

Om te komen tot een gezamenlijke meerjarenprogrammering wil de Commissie dat zoveel mogelijk onderdelen van de analyse (die de donoren uitvoeren vooraleer hulp daadwerkelijk wordt toegezegd) voortaan gezamenlijk worden uitgevoerd. Vervolgens zou eventueel ook kunnen worden samengewerkt bij het opstellen van de prestatie-indicatoren, de follow-up en de evaluatie.


Stand van zaken

Behandelfase Eerste Kamer: behandeling in Eerste Kamer afgerond.


Kerngegevens

document Europese Commissie

COM(2006)88PDF-document, d.d. 2 maart 2006

commissie Eerste Kamer

beleidsterreinen


Behandeling Eerste Kamer

De commissie Europese Samenwerkingsorganisaties heeft tijdens de vergadering op 31 oktober 2006 besloten de onderhavige mededeling ter informatie aan de commissie voor Ontwikkelingssamenwerking aan te bieden.

  • korte aantekening Commissie voor Europese Samenwerkingsorganisaties - 36840/KvD
    31 oktober 2006

Standpunt Nederlandse regering

De Nederlandse regering verwelkomt in fiche één het initiatief van de Europese Commissie om de ontwikkelingssamenwerking doelmatiger te maken. Ten aanzien van de proportionaliteit en de subsidiariteit is het oordeel positief, ook al zijn deze criteria hier strikt genomen niet van toepassing. De Commissie heeft de bevoegdheid om deze wijzigingen in het CFCSP-kader voor te stellen, aangezien het eerdere kader op hetzelfde niveau en op dezelfde wijze is vastgesteld.

Deelname van de lidstaten aan de communautaire nationale strategieën is geen verplichting. Desalniettemin is de regering van mening dat dit eigenlijk wel zou moeten gebeuren, zodat de hulpverlening ook op een duidelijke strategie wordt gebaseerd. Daar wordt echter tegenover gesteld dat het huidige Nederlandse instrument, het Track Record, handzamer en actueler is dan de informatie in het CFCSP.

De inzet van de regering bij de herziening van het kader is gericht op het verbeteren van de focus op armoedebestrijding en het bereiken van de milleniumdoelstellingen. Daarnaast is steeds gepleit voor een strategie op hoofdlijnen, iets waar de Commissie aan tegemoet gekomen lijkt te zijn. Er zal voor worden gewaakt dat het document slagvaardig en toegankelijk is.

  • bnc-fiche Ministerie van Buitenlandse Zaken - 22.112, 434[1]
    18 april 2006

Samenvatting voorstel Europese Commissie

Het Common Framework for Country Strategy Papers (CFCSP) betreft een kader voor de meerjarige programmering alsmede een uitleg met de basisprincipes voor de toepassing ervan.

Het CFCSP is sinds het Raadsbesluit van 2000 het bestaande kader voor alle Country Strategy Papers met betrekking tot EU-hulp.

Aanpassing is nu noodzakelijk om de effectiviteit van de hulp te verbeteren en de in het kader daarvan gemaakte afspraken over harmonisatie en alignment na te komen. Met alignment wordt in dit verband bedoeld dat donoren hun steun baseren op de nationale ontwikkelingsstrategiën, de instituties en de procedures van de partnerlanden. Door het CFCSP geschikt te maken voor harmonisatie en alignment, dat wil zeggen voor gezamenlijke programmering door Commissie en lidstaten, wordt een belangrijke bijdrage geleverd aan het verbeteren van de effectiviteit van de hulp. Op die wijze levert het CFCSP tevens een bijdrage aan het bereiken van de Millenium Development Goals (MDG's) en aan de bredere agenda voor duurzame ontwikkeling.

Met deze herziening van het Common Framework for Country Strategy Papers geeft de Commissie gevolg aan de aanbevelingen van de Ad Hoc Working Group on Harmonisation en Alignment (november 2004) en aan de Raadsconclusies van 2004, alsmede aan de verplichtingen van de Paris Declaration on Aid Effectiveness (maart 2005). Een en ander werd nog eens bevestigd in de EU Development Policy Statement die in november/december 2005 door de Raad, de Commissie en het Parlement werd aanvaard.

Met deze herziening wordt het Common Framework for Country Strategy Papers het instrument voor de implementatie van meerjarige programmering, coördinatie en complementariteit tussen EU-hulp en de bilaterale hulp van de lidstaten en andere donoren.

De aanpassingen betreffen voornamelijk de mogelijkheid voor individuele lidstaten om deel te nemen in de analyse van de context in het partnerland (zoals situatie op het gebied van politiek, economie, sociale zaken, goed bestuur, armoede), de mogelijkheid voor individuele lidstaten om deel te nemen in de meerjarige programmering, een meer centrale plaats voor armoedeanalyse en armoedestrategie, aansluiting bij de programmering, de budgettering en de monitoring door het partnerland zelf, de nadruk op de leadership en de ownership van het partnerland bij het harmonisatieproces, de aansluiting bij lopende brede harmonisatie-processen ook met niet EU-donoren, het belang van complementariteit, werkverdeling tussen donoren bij de programmering, flexibiliteit in de toepassing toegesneden op de lokale situatie in het partnerland.

De aanpassingen betreffen samenvattend niet zozeer de inhoud van de onderwerpen en thema's die in het CFCSP worden behandeld maar veel eerder het proces van opstellen en gebruik van het CFCSP.

Het Common Framework for Country Strategy Papers bestaat uit twee documenten:

  • 1. 
    De Guidelines
  • 2. 
    een bijlage met het Format for a Common Framework for Country Strategy Papers en voor gezamenlijke meerjarige programmering
  • 1. 
    De Guidelines geven een uiteenzetting van de basisprincipes van programmering en de toepassing daarvan door de Commissie.

Lidstaten kunnen geleidelijk aan mee gaan doen aan gezamenlijke analyse en aan gezamenlijke programmering.

De belangrijkste basisprincipes zijn:

  • gebaseerd op samenwerking- en partnership overeenkomsten en consistentie met nationale strategieën,
  • compatibiliteit met de doelstellingen van de Europese consensus (armoedebestrijding door duurzame ontwikkeling, behalen MDG's, bevorderen van democratie, goed bestuur en respect voor mensenrechten),
  • aandacht voor transversale thema's zoals gender, milieu, HIV/Aids,
  • rekening houden met harmonisatie, complementariteit, en werkverdeling tussen donoren,
  • waar mogelijk toepassing van algemene of sectorale begrotingssteun,
  • focus op een beperkt aantal sectoren,
  • ownership bij het partnerland en alignment,
  • resultaatgerichtheid,
  • betrokkenheid van civil society en andere actoren,
  • rekening houden met ervaringen uit het verleden en regelmatige evaluatie.

De procedure voor gezamenlijke programmering dient ruimte te bieden voor maatwerk al naar gelang de situatie in het partnerland. Dit houdt in geleidelijke betrokkenheid van enkele of alle lidstaten en aansluiting bij bredere joint programming processen, leidende rol voor het partnerland met gezamenlijke programmering gebaseerd op de ontwikkelingsstrategie en de begrotingscyclus van het partnerland, waarbij bij ontbreken van die leidende rol Delegaties en andere donoren op veldniveau het voortouw kunnen nemen.

  • 2. 
    Het Format for a Common Framework for Country Strategy Papers bestaat uit een inleiding en twee delen:

De inleiding geeft een korte samenvatting van de basisbeginselen voor gezamenlijke meerjarige programmering: in overeenstemming met de Europese consensus, armoedefocus, bereiken van MDG's, bevorderen van democratie, goed bestuur en respect voor de mensenrechten.

Vervolgens worden de leidende rol van het partnerland genoemd bij de gezamenlijke programmering, de afstemming met de programmering, budgettering, monitoringsystemen van het partnerland, de mogelijkheden voor donorcoördinatie, complementariteit en werkverdeling, flexibiliteit bij de toepassing van eigen procedures om te voldoen aan de beginselen van alignment.

Het eerste deel The Analysis/Joint Analysis for Country Strategy Papers behandelt in drie hoofdstukken achtereenvolgens i) het kader voor de relaties tussen de deelnemende donoren en het partnerland, ii) een analyse van de politieke, economische, sociale situatie, de milieusituatie, en de armoedesituatie, de ontwikkelingsstrategie van het partnerland mede in relatie tot de geïdentificeerde problematiek, iii) een samenvatting van de huidige stand van zaken van de samenwerking en dialoog met het partnerland, overzicht van de donorprogramma's en de stand van zaken met betrekking tot de voortgang op harmonisatie en alignment, alsmede een analyse van de coherentie met overige beleid van de donoren.

Het tweede deel behandelt i) de donorstrategie met een meerjarige doorkijk van de strategische keuzes ten aanzien van de programma's van de Commissie en de lidstaten, en ii) het Werkprogramma, dat wil zeggen de operationele planning van de Commissie.

Tenslotte zijn in een aantal bijlagen gegevens opgenomen met betrekking tot i) de macro-economische indicatoren en armoede-indicatoren, ii) een milieuprofiel van het partnerland, iii) een financieel overzicht met de huidige donorfinancieringen en de geplande donorfinancieringen van deelnemende donoren, iv) een migratieprofiel van het partnerland, v) een beschrijving van het wordingsproces van het Country Strategy Paper waarin opgenomen de deelname door niet gouvernementele organisaties en lokale overheden en als laatste vi) een harmonisatie en alignment plan waar van toepassing.

Voor de lidstaten is er de mogelijkheid om deel te nemen aan de joint analysis van hoofdstuk 2. Daarnaast kan er ook indien gewenst deelgenomen worden aan de joint programming. Of deze joint analysis en joint programmering de eigen instrumenten van de lidstaten vervangen wordt aan de lidstaten zelf overgelaten. Het work programme is alleen voor de Commissie zelf.

Het CFCSP wordt vanaf dit jaar gebruikt voor de programmering in de landen in Afrika, het Caribische gebied en de Stille Zuidzee, de zogeheten ACS-landen, waarna overige landen zullen volgen bij de eerstvolgende review van de programma's in 2008. Ter bekendstelling van de geharmoniseerde werkwijze is de Commissie begonnen met het organiseren van seminars voor delegaties en lidstaten in de betrokken landen.

  • PDF-document commissievoorstel Europese Commissie - COM(2006)88
    2 maart 2006

Behandeling Raad

In de databank EUR-Lex wordt de laatste stand van zaken in de Europese behandeling van het voorstel weergegeven.


Behandeling Europees Parlement

In de databank OEIL van het Europees Parlement wordt de laatste stand van zaken in de behandeling van het voorstel weergegeven.


Standpunten andere lidstaten (IPEX)

In de databank IPEX wordt de behandeling van het voorstel in de diverse (kandidaat) lidstaatparlementen weergegeven.


Alle bronnen