Behandelfase Eerste Kamer: behandeling in Eerste Kamer afgerond.

Europees

Besproken tijdens de Landbouw- en Visserijraad van 13-14 december 2010.

Nationaal

De reactie van de staatssecretaris van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie van 16 maart 2011 op vragen van de commissie werden besproken tijdens de vergadering van 22 maart 2011 en voor kennisgeving aangenomen.

document Europese Commissie

COM(2010)733, d.d. 10 december 2010

rechtsgrondslag

Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, artikel 43, lid 2, en voor Titel II ook artikel 118, lid 1.

commissie Eerste Kamer

beleidsterrein

Op basis van het overzicht wekelijks gepubliceerde Europese voorstellen besloot de commissie voor Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) op 21 december 2010 dat zij onderhavig voorstel wil agenderen voor procedure tijdens de eerstvolgende commissievergadering.

Tijdens de vergadering op 18 januari 2011 besloot de commissie het voorstel in de eerstvolgende vergadering opnieuw te agenderen nadat is nagegaan wat de bezwaren zijn van de melksector tegen dit voorstel van de Europese Commissie. Op 1 februari 2011 besloot de commissie de procedurebespreking aan te houden tot 15 februari 2011 .

De fractie van het CDA in de commissie voor Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) heeft op 15 februari 2011 inbreng geleverd voor een brief aan de regering. De fracties van VVD, PvdA en SP sloten zich aan bij de vragen. De brief waarin de staatssecretaris van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie (EL&I) ondere andere bevraagd wordt zijn standpunt over herkomstetikettering werd op 22 februari 2011 verstuurd.

De reactie van de staatssecretaris van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie van 16 maart 2011 werd in de commissievergadering van 22 maart 2011 voor kennisgeving aangenomen.

De commissie voor Economische Zaken, Landbouw en Innovatie (EL&I) besloot op 25 januari 2011 dat zij het BNC-fiche behorend bij het voorstel voor een verordening zou agenderen voor een algemeen overleg dat plaatsvond op 15 februari 2011.

In het verslag van de Landbouw- en Visserijraad van 13 en 14 december 2010 laat de staatssecretaris van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie onder andere weten dat hij tijdens de Raad heeft laten weten dat  Nederland ten algemene vereenvoudigings- en harmoniseringsvoorstellen voor het kwaliteitsbeleid steunt en dat marktconformiteit en het beperken van handelsbelemmeringen terecht hoog op de Europese agenda staan.

Daarnaast heeft Nederland toch enkele kanttekeningen gezet bij het kwaliteitspakket. Zo zouden de administratieve en controlelasten niet verzwaard mogen worden. Tegen het licht van de aanpassing aan het Verdrag van Lissabon vind Nederland het belangrijk dat lidstaten betrokken blijven bij de besluitvorming over EU-normen die consequenties kunnen hebben voor de uitvoering op nationaal niveau. Als laatste is de herkomstetikettering te berde gebracht. Nederland is geen voorstander van verplichte herkomstetikettering op het gebied van zuivel, zoals de Commissie voorstelt. Er moet voorkomen worden dat herkomstetikettering als kwaliteitskenmerk geïnterpreteerd kan worden. Verplichte oorsprongsetikettering zou leiden tot een toename van administratieve lasten.

De Europese Commissie stelt dat met de bescherming van benamingen van landbouwproducten en levensmiddelen,  zoals beschermde geografische aanduidingen, beschermde oorsprongsaanduidingen en gegarandeerde traditionele specialiteiten, bescherming tegen misbruik van de reputatie van deze producten in de gehele EU wordt voorkomen. In het BNC-fiche van 17 januari 2010 stelt de Nederlandse regering dat de bescherming minder effectief zou zijn als in lidstaten afzonderlijke regels zouden opstellen. Deze kunnen de Europese interne handel bemoeilijken, leiden tot oneerlijke concurrentie en misleiding van de consument. Bescherming is het meest effectief op EU-niveau.  Over de subsidiariteit is de regering positief aangezien het voorstel hoofdzakelijk een samenvoeging en aanpassing van reeds bestaande communautaire bepalingen uit de huidige verordeningen in één nieuwe verordening en in mindere mate nieuwe regelgeving betreft. De proportionaliteit wordt eveneens positief beoordeeld. Er is gekozen voor een verordening als instrument. Nederland acht deze keuze proportioneel, omdat op deze wijze de regels op dezelfde wijze worden toegepast en toegankelijk zijn voor belanghebbenden. De bepalingen in de verordening staan in verhouding tot het doel van de verordening om bepaalde benamingen van landbouwproducten en levensmiddelen te beschermen.

Het Kwaliteitspakket waarvan het voorstel deel uitmaakt draagt bij aan verscheidene thema's die in de recent verschenen mededeling over het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) ná 2013 zijn aangemerkt als belangrijke uitdagingen voor het toekomstige Europees landbouwbeleid: behoud van de diversiteit van de landbouwactiviteiten op het platteland en versterking van de concurrentiekracht. Het stimuleren van kwaliteitsproducten en het creëren van toegevoegde waarde door hoge kwaliteit worden daarbij belangrijk geacht. Gezien de onderlinge samenhang tussen de voorstellen die deel uitmaken van het kwaliteitspakket en de relatie met de mededeling over het GLB ná 2013 is een behandeling van dit voorstel parallel aan een behandeling van de overige GLB-voorstellen evident.  

Dit verordeningsvoorstel is onderdeel van een pakket voorstellen gericht op een coherent kwaliteitsbeleid voor landbouwproducten, waardoor landbouwers in de toekomst beter zouden kunnen communiceren over de kwaliteiten, kenmerken en eigenschappen van landbouwproducten en waarmee juiste consumenteninformatie zou worden verzekerd. Dit voorstel voor een overkoepelende verordening voor kwaliteitsregelingen voor landbouwproducten brengt drie bestaande regelingen (oorsprongsbenamingen en geografische aanduidingen (Verordening (EG) nr. 510/2006); gegarandeerde traditionele specialiteiten (Verordening (EG) nr. 509/2006); facultatieve kwaliteitsaanduidingen) samen in één regelgevende structuur, waarop toezicht wordt gehouden door één comité voor kwaliteitsbeleid. Het beoogt versterking en vereenvoudiging van de regeling voor beschermde oorsprongsbenamingen en beschermde geografische aanduidingen ("Beschermde Oorsprongsbenaming" (BOB) en "Beschermde Geografische Aanduiding" (BGA)); een grondige herziening van de regeling inzake gegarandeerde traditionele specialiteiten (GTS), en de vaststelling van een nieuw kader voor de facultatieve kwaliteitsaanduidingen (onder meer "vrije uitloop" en "eerste koude persing") waarmee beoogd wordt tegemoet te komen aan de toenemende vraag van de consument naar dergelijke informatie. 

Tijdens de Landbouw- en Visserijraad van 13 en 14 december 2010 is het zogenaamde kwaliteitspakket besproken waar dit voorstel voor een verordening inzake kwaliteitsregelingen voor landbouwproducten onderdeel van is. De Raad nam kennis van de voorstellen in dit pakket en heeft zijn voorbereidende instanties opgedragen ze diepgaand te bestuderen. 

Naar verwachting zal er tijdens de Landbouw- en Visserijraad van 27 juni 2011 een politiek akkoord bereikt worden over dit voorstel.

In de databank EUR-Lex wordt de laatste stand van zaken in de Europese behandeling van het voorstel weergegeven.

Naar verwachting wordt het standpunt van het Europees Parlement over dit voorstel voor een verordening tijdens de vergadering van 27 september  2011 besproken.

In de databank OEIL van het Europees Parlement wordt de laatste stand van zaken in de behandeling van het voorstel weergegeven.

In de databank IPEX wordt de behandeling van het voorstel in de diverse (kandidaat) lidstaatparlementen weergegeven.

In het informatiebulletin Brussels Bericht van Land- en Tuinbouw Organisatie Nederland (LTO) uit december laat deze onder andere weten tegen een verplichting oorsprongsetikettering voor producten zoals melk en vlees te zijn omdat daarmee weer 27 binnengrenzen in de EU worden gecreëerd en het functioneren van de interne markt op achterstand komt. Bovendien is LTO van mening dat hiermee de hele keten, inclusief de primaire landbouw, met extra kosten geconfronteerd wordt.