Behandelfase Eerste Kamer: behandeling in commissie Eerste Kamer.

nationaal

Op 9 september 2025 besloten de commissies EZ/KGG en I&W/VRO de EU-ruimtewet in behandeling te nemen. De commissies besloten bij de volgende gecombineerde commissievergadering inbreng te leveren voor schriftelijk overleg.

Europees

document Europese Commissie

COM(2025)335, d.d. 25 juni 2025

rechtsgrondslag

artikel 114 VWEU

commissies Eerste Kamer

Op 9 september 2025 besloten de commissies EZ/KGG en I&W/VRO de EU-ruimtewet in behandeling te nemen. De commissies besloten bij de volgende gecombineerde commissievergadering inbreng te leveren voor schriftelijk overleg.

Op 29 augustus 2025 ontving de Kamer het BNC-fiche over de EU-ruimtewet. Het kabinet geeft aan het doel van het voorstel van de Europese Commissie te verwelkomen. Zo adresseert de Commissie volgens het kabinet terecht de uitdagingen die onder andere voortkomen uit de snelle groei van de commerciële activiteiten in de ruimte en de toename van het aantal ruimteobjecten. Tegelijkertijd heeft het kabinet enkele kanttekeningen bij het voorstel, en acht het daarom aanpassingen noodzakelijk om tot een werkbaar, proportioneel en juridisch houdbaar kader tekomen.

Het kabinet geeft positieve oordelen over de bevoegdheid, subsidiariteit en proportionaliteit van het voorstel, maar plaatst ook op alle drie een aantal kanttekeningen. Zo vraagt het kabinet zich onder andere af of veel onderdelen van het voorstel maatregelen zijn die als doel hebben om de instelling of werking van de interne markt te verzekeren, en of het voorstel beter bijdraagt aan de verwezenlijking van de doelstellingen dan nationale implementatie van al bestaand internationaal recht. Ook gaat het voorgestelde optreden volgens het kabinet in bepaalde onderdelen verder dan noodzakelijk aangezien verplichtingen ook gelden voor activiteiten met een laag of niet-commercieel risicoprofiel, zoals wetenschappelijke missies.

Op 25 juni 2025 publiceerde de Europese Commissie het EU-ruimtevaartpakket, met daarin onder andere een voorstel voor een EU-ruimtewet. Momenteel hanteren verschillende lidstaten eigen nationale ruimtewetgeving. Dit leidt volgens de Commissie tot fragmentatie, en de uiteenlopende vergunningseigen en technische normen vergroten volgens de Commissie de complexiteit, kosten en rechtsonzekerheid voor bedrijven, met name bedrijven die grensoverschrijdend opereren. Ook belemmert de versnippering volgens de Commissie momenteel de innovatie. Het voorstel heeft tot doel deze juridische en technische fragmentatie binnen de interne markt te verminderen en tegelijkertijd de veiligheid, duurzaamheid en weerbaarheid van ruimtevaartactiviteiten te versterken.

Het voorstel berust op de volgende drie pijlers:

• - 

  Veiligheid: de nieuwe EU-ruimtevaartwetgeving voert maatregelen in om de vele ruimteobjecten beter te traceren en nieuw ruimteschroot te beperken. Zo wil de Commissie ook vereisten opstellen voor de veilige verwijdering van satellieten aan het einde van hun operationele levensduur.
• - 

  Veerkracht: op grond van de EU-ruimtevaartwetgeving moeten alle ruimtevaartexploitanten gedurende de hele levenscyclus van een satelliet grondige risicobeoordelingen verrichten, waarbij ook cyberbeveiligingsregels en incidentenmeldingen worden toegepast. Op deze manier wil de Commissie de toenemende dreigingen van cyberaanvallen en elektronische interferentie op satellieten beperken.
• - 

  Duurzaamheid: met de EU-ruimtevaartwetgeving worden gemeenschappelijke regels vastgesteld om het beheer van hulpbronnen, CO2-emissies en afval te meten en te controleren. Deze nieuwe regels zorgen volgens de Commissie voor consistente geverifieerde gegevens en stimuleren innovatie om de levensduur van satellieten te verlengen en ruimteschroot te verminderen.

In de databank EUR-Lex wordt de laatste stand van zaken in de Europese behandeling van het voorstel weergegeven.