Beslispunt

Welke procedure wenst de commissie te volgen:

• 1. 

  een datum bepalen voor het leveren van inbreng voor een verslag;
• 2. 

  volstaan met een blanco verslag (geen vragen of opmerkingen, vandaag afdoen als hamerstuk of stemming);
• 3. 

  volstaan met een verslag onder voorbehoud van plenaire behandeling (geen schriftelijke behandeling, wel een mondelinge behandeling plenair)?

Toelichting

De Tweede Kamer heeft op 3 juli 2025 gestemd over de Wijzigingen van de begrotingsstaten Justitie en Veiligheid die samenhangen met de Voorjaarsnota 2025 (36.725 VI). Zie bijgevoegd stemmingsoverzicht.

De commissie heeft in haar vergadering van 17 juni 2025 aangegeven dat het haar voorlopige inschatting is dat zij geen behoefte zal hebben aan plenaire behandeling van de wijziging van de begrotingsstaten Justitie en Veiligheid 2025 (36.725 VI) vóór het zomerreces. Als de commissie inbreng wenst te leveren voor een verslag (optie 1), dan wordt dit na het zomerreces geagendeerd. Ook een plenaire behandeling (optie 3) zal pas na het zomerreces kunnen plaatsvinden. Besluit de commissie tot een blanco verslag en hamerstuk of stemming (optie 2), dan wordt het wetsvoorstel aan het einde van de vergadering van 8 juli afgehandeld.

Beslispunten

Kan de commissie instemmen met de volgende (aanvullende) voorstellen van de werkgroep:

• 1. 

  het organiseren van een deskundigenbijeenkomst op 23 september 2025 met vertegenwoordigers van de strafrechtketen (in ieder geval OM, rechtspraak en politie) over de impactanalyses en implementatieaanpak van diverse ICT-systemen.
• 2. 

  Indien de commissie instemt met deze deskundigenbijeenkomst: de datum voor het leveren van inbreng voor verslag te verplaatsen van 23 september naar 7 oktober 2025.

Toelichting

• - 

  Op voorstel van de werkgroep heeft de commissie J&V op 17 juni 2025 besloten een ervaren rechter(-commissaris) uit te nodigen voor een praktische informatiebijeenkomst om de leden aan de hand van een presentatie te informeren over de praktijk van het huidige strafproces afgezet tegen die in het nieuwe Wetboek van Strafvordering, in de volle breedte (bevoegdheden met betrekking tot opsporing, vervolging en berechting). De Raad voor de rechtspraak is bereid aan dit verzoek te voldoen. De bijeenkomst zal plaatsvinden op 9 september 2025 van 19:00 – 20:00 uur.
• - 

  In haar vergadering van 17 juni 2025 stemde de commissie er ook mee in (mogelijk) advies te vragen aan het AcICT over de uitvoerbaarheid van het nieuwe Wetboek van Strafvordering in het licht van de huidige en/of nog te ontwikkelen informatietechnologie. Ter voorbereiding van deze eventuele adviesaanvraag heeft de werkgroep een drietal vragen voorgelegd aan het ministerie van Justitie en Veiligheid (zie verslag werkgroepbijeenkomst van 1 juli 2025).
• - 

  De leden van de werkgroep hebben de antwoorden van het ministerie van J&V op 24 juni 2025 ontvangen en in haar bijeenkomst van 1 juli 2025 besproken. De werkgroep stelt voor om op 23 september 2025 vertegenwoordigers van de strafrechtketen (in ieder geval OM, rechtspraak en politie) uit te nodigen voor een deskundigenbijeenkomst om een toelichting te geven op de impactanalyses en implementatieaanpak van de diverse ICT-systemen. Dit voorstel staat vandaag ter bespreking (beslispunt 1). Als de commissie akkoord is met dit voorstel heeft dit wel tot gevolg dat de eerder vastgestelde datum om gelegenheid te bieden voor inbreng voor het verslag (23 september) opschuift (beslispunt 2) en zal de werkgroep de staf verzoeken om te informeren of het AcICT bereid is om (nogmaals) met de werkgroep in gesprek te gaan om voornoemde deskundigenbijeenkomst voor te bereiden.

Internetconsultatie en uitvoeringstoetsen

Cf. de notitie Uitvoerbaarheid, handhaafbaarheid en doenvermogen burgers treft u hieronder een overzicht met link naar de internetconsultatie en uitvoeringstoetsen. Voor een uitgebreid overzicht kunt u het (besloten) wetgevingsfiche raadplegen onder hoofdstuk 4 (p. 38-39).

36.327

Er heeft geen internetconsultatie plaatsgevonden

36.636

Er heeft geen internetconsultatie plaatsgevonden

Beslispunt

Welke fracties wensen vandaag inbreng voor het verslag te leveren?

Toelichting

• - 

  Het wetsvoorstel is op 10 juni 2025 met algemene stemmen aangenomen door de Tweede Kamer.
• - 

  Dit wetsvoorstel wijzigt het Wetboek van Strafrecht (ook voor BES) en enkele andere wetten in verband met de modernisering en verruiming van de strafbaarstelling van mensenhandel. De centrale doelstelling van het wetsvoorstel is het effectiever maken van de strafrechtelijke aanpak van mensenhandel, waardoor de vervolging van daders en de bescherming van slachtoffers wordt verbeterd.
• - 

  Met dit voorstel wordt de strafbepaling van mensenhandel vereenvoudigd. De samenhang tussen de verschillende delictsvormen wordt verbeterd om de wet zo meer bij tijd te brengen. Om dit te bereiken worden alle voorwaarden voor strafbaarheid in de wet neergelegd. Ook sluiten de juridische kwalificaties en strafmaxima beter aan op het karakter van de gedragingen waaraan deze zijn verbonden. Zo is er bijvoorbeeld meer duidelijkheid over de verhouding tussen mensenhandel en het daarmee verwante begrip uitbuiting. Hierdoor zal de rechtspraktijk beter met onderhavig wetsvoorstel uit de voeten kunnen. Daarnaast voorziet dit wetsvoorstel in belangrijke verruimingen van de strafrechtelijke aansprakelijkheid. Zo wordt met het misdrijf ernstige benadeling een nieuwe strafbaarstelling geïntroduceerd. Daarmee ontstaan ruimere mogelijkheden om strafrechtelijk op te treden tegen ernstige misstanden in de arbeidssfeer. Zoals bijvoorbeeld een arbeidsmigrant die gedurende lange tijd wordt uitgebuit. Ook wordt de strafbaarstelling die ziet op het trekken van voordeel uit mensenhandel verruimd en verbreed. Profiteurs van mensenhandel of ernstige benadeling van een persoon kunnen hierdoor effectiever worden vervolgd en bestraft.
• - 

  De commissie besloot op 17 juni om vandaag, 8 juli 2025, gelegenheid te bieden tot het leveren van inbreng voor het verslag.

Internetconsultatie en uitvoeringstoetsen

Cf. de notitie Uitvoerbaarheid, handhaafbaarheid en doenvermogen burgers treft u hieronder een overzicht met link naar de internetconsultatie en uitvoeringstoetsen.

Beslispunt

Welke fracties wensen vandaag inbreng voor schriftelijk overleg te leveren?

Toelichting

• - 

  De staatssecretaris Rechtsbescherming heeft de Kamer bij brief van 12 november 2024 (31.731, T) de eerste editie van de Staat van de wetgevingskwaliteit aangeboden. Deze periodiek terugkrerende beschouwing ziet op de kwaliteit van wet- en regelgeving. Op 3 december 2024 heeft de commissie de behandeling van deze brief aangehouden in afwachting van de aangekondigde beleidsbrief 'wetgevingskwaliteit'.
• - 

  Bij brief van 6 juni 2025 heeft de staatssecretaris Rechtsbescherming de (aangekondigde) agenda wetsgevingskwaliteit aan de Kamer gezonden (EK 31.731, U).
• - 

  De commissie besloot op 17 juni 2025 om vandaag, 8 juli 2025, gelegenheid te bieden tot het leveren van inbreng voor schriftelijk overleg betreffende de brieven EK 31.731 U en T.

Beslispunten

• - 

  Wenst de commissie naar aanleiding van de brief van 24 juni 2025 (35.709, E) in nader schriftelijk overleg te treden met de minister van Justitie en Veiligheid of neemt zij deze brief voor kennisgeving aan?
• - 

  Kan de commissie ermee instemmen toezegging T03994 als voldaan aan te merken?

Toelichting

• - 

  De Kamer ontving op 1 april 2025 een brief van de minister van J&V (EK 35.709, C) naar aanleiding van de behandeling van het Initiatiefvoorstel-Timmermans en Bikker Invoering van het discriminatoir aspect als strafverzwaringsgrond op 11 maart 2025. Deze brief gaat in op de toezegging die de minister van J&V tijdens de behandeling heeft gedaan aan het lid Van Bijsterveld (JA21) over rechtszaken waarbij sprake is van discriminatie als strafverzwaringsgrond (T03994).
• - 

  Op 8 april 2025 zijn voornoemde brief en (concept)toezegging ter bespreking geagendeerd waarna de commissie heeft besloten op 22 april 2025 inbreng voor schriftelijk overleg te leveren en de status van de toezegging als deels voldaan aan te merken.
• - 

  De antwoorden op deze vragen zijn op 24 juni 2025 ontvangen (EK, 35.709, E) en staan vandaag ter bespreking geagendeerd. In de beantwoording gaat de minister in op de onafhankelijkheid van het OM, de bestaande Aanwijzing discriminatie en de afweging die het OM per geval maakt.

De minister van Justitie en Veiligheid zegt de Kamer, naar aanleiding van een vraag van het lid Van Bijsterveld (JA21), toe schriftelijk terug te komen op het voorstel om zaken waarbij sprake is van een discriminatoir aspect als strafverzwaringsgrond deze te laten behandelen door de rechter en niet door het Openbaar Ministerie.

Ambtelijk voorstel: de toezegging kan met de door de minister gegeven informatie als voldaan worden aangemerkt.

Beslispunten

• - 

  Wenst de commissie naar aanleiding van (een van) de brieven van de minster van J&V van 15 oktober 2024 (EK 34.359 / 35.917, D) en 30 juni 2025 (EK 34.359 / 35.917, E) in overleg te treden?
• - 

  Kan de commissie ermee instemmen toezegging T04013 als voldaan aan te merken?

Toelichting

• - 

  De Tijdelijke wet bestuurlijke maatregelen terrorismebestrijding (Twbmt) betreft een tijdelijke wet die in 2017 in werking is getreden en in 2022 voor vijf jaar werd verlengd. Bij deze verlenging is (in artikel 12 Twbmt) bepaald dat een verslag over de doeltreffendheid en de effecten van de wet in de praktijk met de Staten-Generaal wordt gedeeld. Het Wetenschappelijk Onderzoek- en Datacentrum (WODC) heeft deze wettelijk voorgeschreven evaluatie laten uitvoeren door onderzoekers van de Universiteit Utrecht, Universiteit Groningen en Pro Facto. Voor deze evaluatie zijn de onderzoekers verzocht om de wensen van de Tweede Kamer en de Raad van State over de noodzaak, effecten, proportionaliteit en voorwaarden van de maatregelen mee te nemen. Daarnaast hebben de onderzoekers inzicht geboden in hoe de wet zich verhoudt tot het strafrecht en tot grondrechten.
• - 

  Op 15 oktober 2024 heeft de Kamer een afschrift van een brief van de minister van J&V aan de Tweede Kamer ontvangen met daarin een beleidsreactie op voornoemd WODC-rapport.
• - 

  Op 28 januari 2025 besloot uw commissie de brief van 15 oktober 2024 (EK 34.359 / 35.917, D) te betrekken bij de eventuele verlenging van de Twbmt dan wel bij de omzetting van deze tijdelijke wet naar definitieve wetgeving.
• - 

  Op 30 juni 2025 werd de Kamer via een brief van de minister van Justitie en Veiligheid (EK 34.359 / 35.917, E) geïnformeerd over de voorgenomen permanentmaking en wijziging van de Twbmt. Zowel deze brief als de eerdere brief van 15 oktober 2024 (EK 34.359 / 35.917, D) staan vandaag geagendeerd voor bespreking. In de brief van 30 juni geeft de minister aan voornemens te zijn de wet permanent te maken en op korte termijn een wetsvoorstel daartoe in consultatie te brengen. Daarmee is uitvoering gegeven aan toezegging aan het lid Talsma (ChristenUnie) om de Kamer te informeren over het voorgenomen besluit met het oog op het vervallen van de Twbmt per 1 maart 2027 (T04013).

De minister van Justitie en Veiligheid zegt de Kamer, naar aanleiding van een vraag van het lid Talsma (ChristenUnie), toe dat hij de Kamers zal informeren over zijn besluit wat te doen met de Tijdelijke wet bestuurlijke maatregelen terrorismebestrijding als deze op 1 maart 2027 vervalt.

Ambtelijk voorstel: de toezegging kan met de door de minister gegeven informatie als voldaan worden aangemerkt.

Beslispunten

• - 

  Wenst de commissie naar aanleiding van de brief van de minster van OCW van 3 juli 2025 (EK 35.925 VI / 35.968, AR) in schriftelijk overleg te treden of neemt zij deze brief voor kennisgeving aan?
• - 

  Kan de commissie ermee instemmen toezegging T03479 als voldaan aan te merken?

Toelichting

• - 

  Op 21 juni 2022 heeft de voormalig staatssecretaris voor Cultuur en Media de Kamer, naar aanleiding van een vraag van het lid Nicolaï (PvdD), toegezegd schriftelijk te reageren hoe persoonlijke belangen worden gewogen in verhouding tot de openbare toegankelijkheid van archiefstukken van de overheid (T03479).
• - 

  Bij brief van 3 juli 2025 (EK 35.925 VI / 35.968, AR) gaat de minister van OCW in op de wijze waarop persoonlijke belangen worden gewogen ten opzichte van de openbare toegankelijkheid van archiefstukken. Daarbij komen onder meer de termijn voor openbaarheidsbeperkingen, de belangenafweging bij inzageverzoeken en de toepassing van artikel 15, derde lid, van de Archiefwet 1995 aan de orde. Dit artikellid biedt de mogelijkheid om beperkingen op de openbaarheid op te heffen of buiten toepassing te laten, indien het belang van raadpleging zwaarder weegt dan het belang waarvoor de beperking is ingesteld. Met de brief is uitvoering gegeven aan de toezegging van de staatssecretaris aan het lid Nicolaï (PvdD).

  NB. Het wetsvoorstel Intrekking van de Archiefwet 1995 en vervanging door een nieuwe Archiefwet (Archiefwet 20..) 35.968 is momenteel in behandeling bij de commissie OCW.

De staatssecretaris voor Cultuur en Media zegt de Kamer, naar aanleiding van een vraag van het lid Nicolaï (PvdD), toe schriftelijk te reageren hoe persoonlijke belangen worden gewogen in verhouding tot de openbare toegankelijkheid van archiefstukken van de overheid.

Ambtelijk voorstel: de toezegging kan met de door de minister gegeven informatie als voldaan worden aangemerkt.

Beslispunt

Geeft de demissionaire status van het kabinet aanleiding tot uitstel van het beleidsdebat Staat van de Rechtsstaat dat nu staat gepland op 7 oktober 2025?

Toelichting

• - 

  De Staat van de rechtsstaat is een beleidsdebat dat sinds 2014 in beginsel iedere twee jaar wordt gevoerd. Het laatste debat over de Staat van de rechtsstaat vond plaats op 31 mei 2022 en 21 juni 2022. In het voorjaar van 2024 is geen beleidsdebat georganiseerd in verband met de demissionaire status van het kabinet Rutte IV.
• - 

  De commissie besloot op 17 juni 2025 op verzoek van het lid Veldhoen (GroenLinks-PvdA) vandaag te bezien of (1) de kabinetsreactie op het adviesrapport van de Staatscommissie is ontvangen en (2) of het demissionair kabinet aanleiding geeft het reeds geplande beleidsdebat op 7 oktober 2025 over de Staat van de rechtsstaat te verschuiven.
• - 

  De kabinetsreactie op het adviesrapport van de Staatscommissie Rechtsstaat is ontvangen op 4 juli 2025 en staat vandaag ter bespreking op de agenda van de gecombineerde vergadering van de commissies J&V en BIZA van vandaag, 8 juli 2025. De vraag die vandaag in de commissie J&V voorligt is of het demissionair kabinet aanleiding geeft het reeds geplande beleidsdebat op 7 oktober 2025 over de Staat van de rechtsstaat te verschuiven.

A - Implementatie van de Richtlijn betreffende procedurele waarborgen voor kinderen die verdachte of beklaagde zijn in een strafprocedure

De Europese Commissie stuurde een met redenen omkleed advies naar de Nederlandse regering inzake de implementatie van de Richtlijn betreffende procedurele waarborgen voor kinderen die verdachte of beklaagde zijn in een strafprocedure, dat uw commissie in behandeling heeft gehad. De Europese Commissie informeerde de regering reeds in oktober 2023 over de verkeerde implementatie en is, na reactie van de Nederlandse regering, alsnog van mening dat een aantal provisies in de Richtlijn niet correct zijn omgezet. De regering heeft nu twee maanden de tijd om te reageren op het met redenen omkleed advies, waarna de Commissie kan besluiten tot het beginnen van een juridische procedure bij het Hof van Justitie van de Europese Unie. De volledige behandeling van de Richtlijn in de Eerste Kamer treft u in Edossier E130056.

B - WODC-Rapport 'Rechtsvergelijking toegang tot de rechter van belangenorganisaties in algemeenbelangacties'

Op 16 juni 2025 ontving uw commissie het WODC-rapport ‘Rechtsvergelijking toegang tot de rechter van belangenorganisaties in algemeenbelangactie’ van de staatssecretaris Rechtsbescherming. Naar verwachting zal het WODC het tweede deel van het onderzoek, de verdere evaluatie van de Wet afhandeling massaschade in collectieve actie (WAMCA), in of kort na het zomerreces toezenden. Vervolgens zal een kabinetsstandpunt worden ingenomen, waarin ook het nu voorliggende eerste onderdeel van het onderzoek zal worden betrokken.

C - WODC Rapport 'Risicotaxatie bij plegers van transnationaal seksueel kindermisbruik

In opdracht van het WODC heeft het Nederlands Studiecentrum Crimionaliteit en Rechtshandhaving (NSCR) op 1 juli 2025 een rapport uitgebracht over transnationaal seksueel kindermisbruik (TSK). Hierin is via onder andere een enquête, onder meer dan 9000 Nederlandse mannen, onderzocht hoeveel plegers van TSK er zijn en wat hun kenmerken zijn. Daarnaast is dit onderzoek specifiek gericht op de risicotaxatie bij deze groep.

Tijdens het debat over de Wet seksuele misdrijven (36.222) op 19 maart 2024 heeft de minister van Justitie en Veiligheid naar aanleiding van vragen van de leden Talsma (ChristenUnie) en Schalk (SGP), de Kamer aan toezeggingen gedaan met betrekking tot de inzet TSK (T03885). Onderdeel van deze toezegging is het informeren over de voortgang van het risicotaxatie-instrument voor TSK. Voornoemd WODC-rapport heeft hier betrekking op. In de Voortgangsbrief aanpak seksuele misdrijven van 19 juni 2024 heeft de minister van J&V aangekondigd hij in zijn beleidsreactie op dit WODC-onderzoek (dat toen nog niet was voltooid) zal meenemen in hoeverre de ontwikkeling van een nieuw risicotaxatieinstrument een logische en noodzakelijke stap is in de aanpak van dit fenomeen. Deze toezegging is laatstelijk besproken op 27 mei 2025. Toen heeft de commissie besloten de status van deze toezegging te wijzingen naar deels voldaan in afwachting van de toegezegde informatie over onderzoek naar de mogelijkheden om in het kader van de motie-Kuik/Ellian (TK 24.587, nr. 906) uitreisverboden beter te handhaven.

D - WODC Rapport 'Deelname aan kansspelen in Nederland: meting 2025

Om de ontwikkelingen in het gokgedrag van Nederlanders in de gaten te houden, heeft de Staatssecretaris Rechtsbescherming het WODC verzocht om, na een meting in 2024, in 2025 opnieuw een onderzoek uit te laten voeren naar de deelname aan kansspelen en risicovol speelgedrag onder Nederlanders. Dit onderzoek is uitgevoerd door Ipsos I&O. Ruim 7600 Nederlanders van 16 jaar en ouder namen deel aan een online enquête.

E - OM Jaarbericht 2024

Op 23 juni 2025 ontving uw commissie het Jaarbericht Openbaar Ministerie van 2024. In het jaarbericht legt het Openbaar Ministerie verantwoording af aan de Nederlandse samenleving over de inzet, prestaties en resultaten. De minister gaat o.a. in op de toename van (digitale) strafzaken, een daling in het aantal interventiezaken, de groei van minderjarige verdachten en het terugdringen van de voorraden.

F - Eerste halfjaarbericht politie 2025

In het Eerste halfjaarbericht politie 2025 informeert de minister van Justitie en Veiligheid de Tweede Kamer over de staat van de politie. De commissie heeft op 10 september 2024 toezegging T03881 (Afschrift halfjaarbericht politie) als ‘voldaan’ aangemerkt, onder de voorwaarde dat het halfjaarbericht voortaan ook standaard aan de Eerste Kamer wordt aangeboden. De staf ziet hierop toe.

G - TK brief Meerjarenagenda slachtofferbeleid 2025-2028

Op 25 juni 2025 ontving de Tweede Kamer de Meerjarenagenda slachtofferbeleid 2025-2028. De Eerste Kamer heeft eerder zelf voortgangsbrieven over het slachtofferbeleid 2022-2025 ontvangen in verband met de openstaande toezeggingen T03089 (Dittrich, D66) en T03284 (Bikker, ChristenUnie). Deze toezeggingen worden niet benoemd in de huidige agenda. De brief gaat in op aspecten van het nieuwe Wetboek van Strafvordering. De staatssecretaris Rechtsbescherming geeft aan dat de tweede aanvullingswet niet in Q3 van 2025, maar in het eerste kwartaal van 2026 in formele consultatie zal gaan.

H - Toetsingskader en afweging voor beleidskeuzes garantieregeling forensische zorg

Conform artikel 3.1 van de Comptabiliteitswet wordt de Eerste Kamer geïnformeerd over de garantiestelling forensische zorg. Deze garantieregeling is aangekondigd in het Regeerprogramma en goedgekeurd in de Ministerraad van 17 april 2025. De brief bevat een toelichting op de capaciteitsdruk in de forensische zorg.

I - De wetgevingsplanning van Defensie

In bijgaande brief van 3 juli 2025 informeren de bewindspersonen van het ministerie van Defensie de Tweede Kamer over wetsvoorstellen die naar verwachting vanuit Defensie in 2025 zullen worden aangeboden. Genoemd wordt onder meer de herziening van de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten 2017 (BIZA) en de herziening van de Wet buitengewone bevoegdheden burgerlijk gezag (J&V).

Hieronder is een overzicht van de openstaande correspondentie weergegeven. Een overzicht van wetsvoorstellen die bij de commissie voor Justitie en Veiligheid (J&V) in (schriftelijke) behandeling zijn, is hier te raadplegen.