Beslispunt

Geeft de brief van de minister van OCW van 10 oktober 2025 (31.288/36.600 VIII, R) de commissie aanleiding:

• - 

  deze voor kennisgeving aan te nemen of wenst zij tot nader schriftelijk overleg over te gaan?
• - 

  de uitvoeringstatus van Motie 36.600 VIII, P te wijzigen?

Toelichting

• - 

  Bij brief van 30 mei 2025 heeft de toenmalig minister van OCW zijn visie met de Kamer gedeeld over het borgen en versterken van de vrijheid, veiligheid en vertrouwen in de wetenschap en in dit verband diverse acties aangekondigd.
• - 

  Gesteld wordt dat voor een weerbaar wetenschappelijk ecosysteem, onderzoekers veilig van externe bedreigingen, in academische vrijheid en met vertrouwen vanuit de maatschappij hun werk moeten kunnen doen. Verder wordt gewezen op de verantwoordelijkheden van overheid, instellingen, individuele wetenschappers en de politiek in het beschermen van academische vrijheid, de veiligheid van wetenschappers en het versterken van vertrouwen in de wetenschap.
• - 

  In genoemde brief wordt op p. 4 gerefereerd aan de Motie-Roovers (GroenLinks-PvdA) c.s. over academische vrijheid in Nederland (36.600 VIII, P) die op 25 maart 2025 is ingediend tijdens het debat over de Begrotingsstaten OCW en is aangenomen op 5 april 2025 waarin (onder meer) zorgen zijn geuit over vragenlijsten uit de VS aan Nederlandse wetenschappers. De toenmalig minister benadrukt in deze brief dat hij in nauw contact staat met de UNL de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) en de KNAW om deze situatie te blijven monitoren.
• - 

  Naar aanleiding van deze brief besloot de commissie op 3 juni 2025 om op 1 juli 2025 inbreng te leveren voor schriftelijk overleg en de uitvoeringstatus van de Motie-Roovers (GroenLinks-PvdA) c.s. als 'niet uitgevoerd' te blijven beschouwen.
• - 

  Bij brief van 8 juli 2025 hebben de leden van de fracties van GroenLinks-PvdA en JA21 vragen gesteld aan de minister van OCW over voornoemde brief. Deze vragen heeft de minister van OCW bij brief van 10 oktober 2025 beantwoord (31.288 / 36.600 VIII, R).

Motie-Roovers (GroenLinks-PvdA) c.s. over academische vrijheid in Nederland (36.600 VIII, P)

In deze motie wordt de regering, de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap in het bijzonder, opgeroepen:

• - 

  pal voor academische vrijheid te blijven staan en de nadruk te leggen op het recht van wetenschappers en onderwijsinstellingen om zonder inmenging van buitenaf hun onderwijsinhoud en richtlijnen te bepalen;
• - 

  uit te spreken dat vragenlijsten uit de VS aan Nederlandse wetenschappers en/of onderwijsinstellingen absoluut ontoelaatbaar zijn;
• - 

  in gesprek te treden met UNL over hoe deze stellingname van de regering geoperationaliseerd kan worden en hoe de regering universiteiten en andere onderwijsinstellingen in Nederland actief kan ondersteunen in hun acties om de academische vrijheid te waarborgen.

Tweede Kamer

Op 22 mei 2025 heeft er een rondetafelgesprek plaatsgevonden over academische vrijheid. Een commissiedebat (TK 31.288, 1213) hierover vond plaats op 10 september jl. Het daarop volgende tweeminutendebat vond plaats op 1 oktober jl. Een overzicht van de aangenomen moties tijdens dit debat zijn ter informatie toegevoegd.

Inventarisatie

Welke onderwerpen wenst u in het gesprek met de Raad voor Cultuur op 28 oktober 2025 aan de orde te stellen?

Toelichting

• - 

  Op 15 april 2025 besloot uw commissie om de Raad voor Cultuur te verzoeken om in gesprek te gaan over het Jaarverslag 2024 en de plannen van de Raad. Het vorige gesprek met de Raad voor Cultuur vond plaats op 23 januari 2024 en was in het kader van een kennismaking met uw commissie. Het lid Veldhoen (GroenLinks-PvdA) gaf op 15 april 2025 aan onder meer geïnteresseerd te zijn in het advies van de Raad over AI in de cultuursector en de impact van het financiële ravijnjaar voor gemeenten in 2026 op cultuur.
• - 

  Uit navraag bleek dat publicatie van het AI-advies eind dit jaar of begin volgend jaar wordt verwacht. Wat betreft de planning van een eventueel gesprek heeft de commissie op 22 april 2025 de wens uitgesproken niet te willen wachten op dit advies.
• - 

  De Raad voor Cultuur heeft de griffie laten weten bereid te zijn met de commissie in gesprek te gaan over het onlangs verschenen jaarverslag 2024 en recent verschenen adviezen. Qua planning heeft de Raad voorgesteld om eind oktober in gesprek te gaan met de commissie, omdat er dan (onder voorbehoud) waarschijnlijk adviezen gereed zijn inzake het cultuurbestel, toezicht in de culturele en creatieve sector, financiële stabiliteit en artistieke vrijheid. Daar komt bij dat er met ingang van 1 augustus 2025 een nieuwe algemeen secretaris/directeur is benoemd. Het advies over toezicht in de culturele en creatieve sector is inmiddels gepubliceerd (zie link).
• - 

  Op 20 mei 2025 besloot uw commissie om op 28 oktober 2025, 16:00 - 17:00 uur in gesprek te gaan met de Raad voor Cultuur over het jaarverslag 2024 en de plannen van de Raad en voorafgaand aan dit gesprek te inventariseren welke concrete onderwerpen zij in dit gesprek graag aan de orde zou willen stellen.

A - Wet behoud verlaagd btw-tarief op cultuur, media en sport

Ter informatie wordt meegedeeld dat Wet behoud verlaagd btw-tarief op cultuur (36.814) vandaag in de commissie Financiën voor procedure staat geagendeerd. Dit is een separate wet waarin de btw-verhoging op sport, cultuur en media wordt teruggedraaid (conform de aankondiging in de Voorjaarsnota). De Tweede Kamer heeft dit wetsvoorstel tijdens de Algemene Financiële Beschouwingen op 1 en 2 oktober 2025 - afzonderlijk van de andere voorstellen van het Pakket Belastingplan 2026 - behandeld.

B - Ontwerp-jaarwerkplan 2026 van de Inspectie van het Onderwijs

Op 2 oktober 2025 heeft de Kamer het ontwerp van het Jaarwerkplan 2026 van de Inspectie van het Onderwijs ontvangen. Hierin worden de doelen en actviteiten van de Inspectie voor 2026 vormgegeven.

C - Geannoteerde agenda EPSCO-Raad gelijkheid 17 oktober 2025

Ter informatie treft u in de bijlage de geannoteerde agenda van de EPSCO-Raad gelijkheid van 17 oktober 2025, die de staatssecretaris van OCW op 25 september 2025 heeft aangeboden aan de Kamer.

D - Geannoteerde agenda informele OJCS-raad voor cultuur 3-4 november 2025

Ter informatie treft u in de bijlage de geannoteerde agenda van de informele OJCS-raad voor cultuur van 3-4 november 2025, die de minister van OCW op 7 oktober 2025 heeft aangeboden aan de Kamer.

E - European Gender Equality Week

Bij brief van 30 september 2025 informeert de vicevoorzitter van het Europees Parlement (EP) de Kamer over de European Gender Equality Week van het EP van 3-9 november 2025. U treft de brief ter informatie in de bijlage.

F - Brief Eerste Kamer aan regering inzake verbetering uitvoerbaarheidstoetsen

Dinsdag 7 oktober jl. heeft de Eerste Kamer ingestemd met bijgevoegde brief aan de staatssecretaris van Justitie en Veiligheid. Deze is inmiddels verzonden en ter kennisneming bij deze agenda gevoegd. De brief bevat het verzoek van de Kamer de uitvoerbaarheidstoetsen bij afzonderlijke wetsvoorstellen (ongeacht het beleidsterrein) op concrete punten te verbeteren. In totaal zijn elf verbetervoorstellen voorgelegd. De vaste commissie voor Binnenlandse Zaken zal de follow-up door de regering van de gewenste acties monitoren.

Hieronder is een overzicht van de openstaande correspondentie weergegeven. Een overzicht van wetsvoorstellen die bij de commissie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) in (schriftelijke) behandeling zijn, is hier te raadplegen.