Plenair Gerkens bij debat over algoritmische besluitvorming bij de overheid



Verslag van de vergadering van 21 maart 2023 (2022/2023 nr. 23)

Status: gecorrigeerd

Aanvang: 20.10 uur


Bekijk de video van deze spreekbeurt

Mevrouw Gerkens i (SP):

Dank u wel, voorzitter. Een interessant debat. Er is al wetgeving tegen het verspreiden van naaktbeelden. Aanstaande maandag sta ik tegenover een pornowebsite die denkt dat dat normaal is en die we gedaagd hebben. Dat is interessant; u kunt het volgen.

Een ander bruggetje dat ik toch weer van de heer Verkerk meeneem, is zijn opmerking over cultuur. Ik ben het van harte met hem eens dat het er niet alleen over gaat of je ethische waarden hebt, maar ook of je die gebruikt en kunt gebruiken. Hij zegt namelijk dat we een cultuur moeten hebben waarin we de ethische kanten mogen bespreken. Dat is absoluut waar.

Wat ik jammer vind, is dat we ergens in dit debat een beetje de schijn op ons werpen dat dit ons is overkomen, dat de toeslagenaffaire ons is overkomen, dat AI dat gedaan heeft. Uiteindelijk is de politiek verantwoordelijk geweest voor de cultuur die heeft geleid tot het programmeren op een dusdanige wijze dat we de toeslagenaffaire hebben gehad. Ik denk dat we niet moeten vergeten dat de verantwoordelijkheid daarvoor hier bij de politiek ligt en nergens anders.

Voorzitter. Ik wil de staatssecretaris bedanken voor haar goede en indringende antwoorden. Ik heb in interrupties al een aantal dingen tegen haar gezegd. De volgende vraag kwam bij mij naar boven. Als ik zie hoe enorm veel maatregelen en regelingen we moeten treffen om AI in de touwen te houden, goed te houden, vraag ik me af of dat wel doenbaar is voor de politiek. Moeten we inderdaad niet kijken of de AP hier voldoende op is toegerust? De staatssecretaris zei dat zij geen signalen heeft gekregen. Ik denk dat er niet eens signalen nodig zijn. We kunnen met ons boerenverstand wel bedenken dat we de AP veel meer zouden moeten versterken als ze dit allemaal op een goede manier moeten controleren. Ik zou de staatssecretaris toch willen vragen daar nog eens indringend naar te kijken. Ik meen dat ik niet de enige ben die die vraag vandaag heeft gesteld en mevrouw Veldhoen ook niet.

De digitale toegankelijkheid is ook een interessante. Toch nog de vraag wanneer u denkt dat het zover is dat we daarmee klaar zijn.

Omdat de klok tikt, zou ik graag nog een motie willen indienen over mediawijsheid. Ik denk inderdaad dat de kracht van mediawijsheid enorm belangrijk is. Mediawijsheid wordt straks meegenomen in de kerndoelen in het curriculum; het wordt een kerndoel in het onderwijs. Alleen moeten we ook docenten hebben die voldoende zijn toegerust om de leerlingen op een goede manier mee te nemen in een mediawijze wereld. Daartoe deze motie.

De voorzitter:

Door de leden Gerkens, De Blécourt-Wouterse, Prins, Recourt, Veldhoen, Dittrich en Otten wordt de volgende motie voorgesteld:

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

overwegende dat mediawijsheid van een steeds groter wordend belang is in de samenleving;

constaterende dat de digitale geletterdheid van docenten nog te wensen overlaat;

overwegende dat er kerndoelen aankomen voor digitale geletterdheid;

overwegende dat het juist de docenten zijn die de jeugd moeten begeleiden in de digitale wereld en dat dit verder gaat dan lessen over mediawijsheid;

constaterende dat de kerndoelen alleen succesvol kunnen zijn als de docenten voldoende zijn toegerust om deze te begeleiden;

verzoekt de staatssecretaris met haar collega van OCW in overleg te gaan om de besturen van de lerarenopleidingen te bewegen tot het formuleren van een ambitie voor digitale geletterdheid op lerarenopleidingen op landelijk niveau, en hierover aan de Kamer te rapporteren,

en gaat over tot de orde van de dag.

Zij krijgt letter J (CXLVII).

Mevrouw Gerkens (SP):

Voorzitter. In mijn laatste minuten, seconden die wegtikken, wil ik erop wijzen dat toen ik de motie schreef, ik bedacht: dit is precies het dilemma waarmee we zitten; ik moet deze staatssecretaris vragen om met haar collega in overleg te gaan over iets wat eigenlijk gewoon bij OCW geregeld zou moeten zijn, als ik daar een collega had die misschien meer verstand had van digitale zaken.

De voorzitter:

Dank u wel, mevrouw Gerkens. Dan is het woord aan de heer Dittrich namens D66.