Dinsdag 15 oktober 2024, commissie Financiën (FIN)

Aanleiding

• - 

  De commissie heeft op 24 september besloten vandaag inbreng te leveren voor nader schriftelijk overleg.
• - 

  Op 28 juni 2024 is de rapportage 'Gedragseffecten van de accijnsverhoging op tabak in 2023' en het 'Empty Pack Survey rapport' aan de Kamer aangeboden.
• - 

  Naar aanleiding hiervan heeft de commissie besloten om in schriftelijk overleg te treden met de staatssecretaris. Inbreng is destijds geleverd door het lid Heijnen (BBB) en de leden Bovens (CDA) en Van der Goot (OPNL) gezamenlijk. Het lid Hartog (Volt) heeft zich aangesloten bij de gezamenlijke vragen van de fracties CDA en OPNL. De beantwoording van de staatssecretaris is op 12 september ontvangen.
• - 

  Het lid Heijnen (BBB) heeft kenbaar gemaakt van deze mogelijkheid gebruik te willen maken.

Beslispunt

Welke fracties wensen vandaag inbreng te leveren voor nader schriftelijk overleg?

Toelichting

In 2018 heeft Nederland zich met het Nationaal Preventieakkoord gecommitteerd aan een rookvrije generatie in 2040. Om deze doelstelling te bereiken zijn er de afgelopen jaren verscheidene maatregelen genomen, zoals het verhogen van accijns op tabaksproducten. De RIVM heeft een evaluatie uigevoerd naar de gedragseffecten van de accijnsverhogingen en de Douane heeft een pakjesrapponderzoek uitgevoerd dat een beeld geeft over het gedeelte Nederlands veraccijnsde sigaretten.

Stand van zaken Tweede Kamer

De vaste commissie voor Financiën in de Tweede Kamer heeft op 5 juni jl. vragen gesteld over het onderzoeken van grenseffecten van de accijnsverhogingen op tabak, welke op 20 juni 2024 zijn beantwoord door de staatssecretaris (zie bijgevoegd).

Aanleiding

• - 

  Naar aanleiding van de evaluatie heffingskortingen en tariefstructuur heeft de commissie besloten om in nader schriftelijk overleg te treden met de staatssecretaris.
• - 

  Inbreng is destijds geleverd door de fracties JA21en 50PLUS. De leden van de BBB-fractie hebben zich aangesloten bij de vragen van de 50PLUS-fractie.
• - 

  De beantwoording is op 12 september 2024 ontvangen. Naar aanleiding van deze beantwoording heeft de commissie op 24 september besloten om vandaag inbreng te leveren voor nader schriftelijk overleg.
• - 

  De leden Baumgarten (JA21) en Van Rooijen (50PLUS) hebben kenbaar gemaakt van deze mogelijkheid gebruik te willen maken.

Beslispunt

Welke fracties wensen vandaag inbreng te leveren voor nader schriftelijk overleg?

Toelichting

Het evaluatierapport is opgesteld door onderzoeksbureau Centerdata en geeft gevolg aan de periodieke evaluatieverplichting van de fiscale regelingen op grond van Regeling periodiek evaluatieonderzoek . Dit is de eerste keer dat de heffingskortingen in de inkomstenbelasting apart zijn geëvalueerd. De onderzoekers doen enkele aanbevelingen om de doeltreffendheid en doelmatigheid van de heffingskortingen en tariefstructuur te verbeteren, waaronder het verbeteren van de zichtbaarheid van heffingskortingen en een eenvoudigere systematiek.

Aanleiding

• - 

  De commissie besloot op 24 september om vandaag inbreng te leveren voor schriftelijk overleg naar aanleiding van de brief van de staatssecretaris van 17 september jl. en de brief van de staatssecretaris aan de Tweede Kamer van 20 september jl.
• - 

  Op 17 september jl. stuurde de commissie een brief op basis van inbreng van de 50PLUS-fractie, waarbij de leden van de JA21-fractie zich hebben aangesloten. Dit was naar aanleiding van de brieven van de staatssecretaris van Financiën van 19 juni (32140, V) en 18 juli (36203/32140, H).

Beslispunt

Welke fracties wensen vandaag inbreng te leveren voor schriftelijk overleg?

Toelichting

Met de brief van 17 september 2024 informeert de staatssecretaris van Financiën de Kamer over de stand van zaken van het rechtsherstel box 3. Enkele kernpunten uit deze brief zijn:

• - 

  de introductie van de tegenbewijsregeling in box 3;
• - 

  koersen op inwerkingtreding van het wetsvoorstel Wet tegenbewijsregeling box 3 per 1 juni 2025;
• - 

  een omschrijving van de doelgroep die gebruik kan maken van de tegenbewijsregeling;
• - 

  de budgettaire gevolgen.

Met deze brief geeft de staatssecretaris invulling aan zijn toezegging uit zijn brief van 18 juli jl. waarin hij toezegt de Kamer te informeren over het vervolg.

Met de brief van 20 september 2024 informeert de staatssecretaris de Tweede Kamer over de stand van zaken met betrekking tot het toekomstige stelsel in box 3. De arresten van de Hoge Raad zorgen ervoor dat er een flinke extra opgave ligt voor het ICT van de Belastingdienst. De Belastingdienst heeft kenbaar gemaakt onvoldoende capaciteit beschikbaar te hebben om het toekomstige stelsel in de huidige vorm volledig te implementeren per 1 januari 2027. Om die reden wordt onderzocht welke alternatieve invoeringsopties wel haalbaar zijn. Naar verwachting kunnen de uitkomsten van het onderzoek voor het einde van het jaar met de Kamer worden gedeeld.

Stand van zaken Tweede Kamer

De vaste commissie voor Financiën van de Tweede Kamer heeft op dinsdag 8 oktober 2024 het verslag van een schriftelijk overleg ontvangen over de brief van de staatssecretaris van Financiën - F&B over stand van zaken wetsvoorstel Wet werkelijk rendement box 3 (zie bijgevoegd). De brief zal tevens betrokken worden bij het te zijner tijd te organiseren commissiedebat Box 3. Daarnaast heeft de staatssecretaris antwoord gestuurd op Tweede Kamervragen over het bericht ‘Belastingdienst sluit nieuwe vermogenstaks in 2027 uit’ (zie bijgevoegd).

Ter kennisname

Op 24 oktober jl. heeft de Nationale Ombudsman het rapport 'Herstel bieden: een vak apart ' gepubliceerd. De Nationale Ombudsman trekt twee (hoofd)conclusies, te weten:

• - 

  De huidige structuur en werkwijze van overheidsinstanties vormt een belemmering om voldoende aan te sluiten bij de behoeften van gedupeerden.
• - 

  Overheidsinstanties leren nauwelijks van ervaringen uit eerdere hersteltrajecten en vinden steeds opnieuw het wiel uit.

Daarnaast doet de Nationale Ombudsman aanbevelingen die overheidsinstanties kunnen helpen om beter aan te sluiten bij de behoeften van gedupeerden. Dit onderzoek is ter kennisname bijgevoegd.

Aanleiding

Op 4 oktober jl. heeft de staatssecretaris van Financiën de voortgangsrapportage van mei-augustus 2024 aangeboden.

Beslispunt

Kan de voortgangsrapportage hersteloperatie toeslagen mei - augustus 2024 (36151, AC) voor kennisgeving worden aangenomen of geeft deze aanleiding om in schriftelijk overleg te treden met de staatssecretaris van Financiën?

Toelichting

De staatssecretaris beschijft in haar aanbiedingsbrief dat er naast de zichtbare vorderingen die worden gemaakt er ook een aantal aandachtspunten zijn, zoals: de bezwaarafhandeling, het verstrekken van dossiers en de forse opschaling die nodig is bij de verschillende schadeherstelroutes om voor het eind van 2027 de aanvullende schade van alle ouders te kunnen compenseren.

Bij de voortgangsrapportage is net als in de vorige voortgangsrapportage een bijlage opnomen met een overzicht van lopende toezeggingen. Dit keer wordt wederom verwezen naar twee openstaande toezeggingen van de Eerste Kamer:

• - 

  Toezegging informeren besluit over inzet externe partijen bij de uitvoering van de wet (T03683)

  De staatssecretaris Toeslagen en Douane zegt de Kamer, naar aanleiding van vragen van de leden Karimi (GroenLinks-PvdA) en Holterhues (ChristenUnie), toe dat zij de Kamer zal informeren wanneer het definitieve besluit is genomen betreffende het al dan niet inzetten van externe partijen bij de uitvoering van de wet.

• - 

  De niet geregistreede toezegging opgenomen in de memorie van antwoord Wet hersteloperatie toeslagen (36151, E, pagina 4)

  Het kabinet zal een voorstel van wet indienen tot intrekking van het wetsvoorstel Wet hersteloperatie toeslagen op het moment dat de hersteloperatie toeslagen is afgerond. Het kabinet zal zowel de Eerste Kamer als de Tweede Kamer tijdig informeren over het voornemen tot intrekking van het onderhavige wetsvoorstel.

Stand van zaken Tweede Kamer

Maandag 7 oktober vond de eerste termijn plaats van het wetgevingsoverleg over de Wet aanpassing termijnen en nabestaandenregeling hersteloperatie toeslagen (36.577). De tweede termijn vindt plaats op woensdag 6 november. Tevens vindt op 6 november 2024 een commissiedebat plaats in de Tweede Kamer, waarin de staatssecretaris in gesprek gaat over de Voortgangsrapportage en de genoemde aandachtspunten.

Aanleiding

Tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen van 8 oktober 2024 heeft het lid Van Meenen (D66) een motie ingediend welke het kabinet oproep de voorgenomen maatregel 'opheffen meerdere posten verlaagd BTW-tarief' in een separaat wetsvoorstel op te nemen en aan de Kamers aan te bieden.In de procedurevergadering van de commissie Financiën van de Tweede Kamer op donderdag 10 oktober is op verzoek van het Tweede Kamerlid Vijlbrief (D66) opgeroepen om vóór 21 oktober de motie ten uitvoering te brengen via een nota van wijziging op het Belastingplan of de Kamer via een brief te informeren over een eventueel besluit dat geen uitvoering wordt gegeven aan de motie. Op vrijdag 11 oktober is de kabinetsappreciatie ontvangen en vandaag ter bespreking geagendeerd.

Beslispunt

Ter bespreking.

Toelichting

De minister van Financiën en de staatssecretaris van Financiën - Fiscaliteit en Belastingdienst informeren de Kamer dat het kabinet heeft besloten geen uitvoering te geven aan deze motie en kiest er derhalve voor om de wetgeving die de btw-verhoging bewerkstelligt en die als onderdeel is opgenomen in het Belastingplan 2025, in het Belastingplan 2025 te behouden. De Tweede Kamer zal hier, middels de nota naar aanleiding van het verslag, gelijktijdig over worden geïnformeerd.

De leden Griffioen (BBB) en Van Rooijen (50PLUS) zullen een korte terugkoppeling verzorgen van deze bijeenkomst.

Toelichting

Op donderdag 3 en vrijdag 4 oktober 2024 vond de halfjaarlijke interparlementaire conferentie over stabiliteit, economische coördinatie en bestuur in de Europese Unie plaats in Boedapest, Hongarije (onder artikel 13 van het begrotingspact, IPC SECG).

Namens de Eerste Kamer namen de senatoren Arie Griffioen (BBB) en Martin van Rooijen (50PLUS) deel aan de conferentie en vanuit de Tweede Kamer Henk de Vree (PVV). Tijdens de tweedaagse conferentie is onder meer gesproken over de concurrentievoordelen van de opkomst van elektrische auto's in de Europese Unie en de vereisten voorbereidingen voor besluitvorming. Ook stond de hervorming van het raamwerk voor economisch bestuur op de agenda. Ten derde is gesproken over de impact van de Europese begroting op het cohesiebeleid binnen het meerjarig financieel kader.

Het lid Griffioen (BBB) heeft namens de Nederlandse delegatie het woord gevoerd en kenbaar gemaakt dat Nederland zeer hecht aan een verstandig begrotingsbeleid en houdbare overheidsschulden. De begrotingstekorten en overheidsschulden zijn in veel Europese lidstaten te hoog, wat grote risico's voor het eurogebied met zich meebrengt. Ter verduidelijking vroeg hij aan de sprekers welke effecten zij komende jaren verwachten van de hervorming van het raamwerk voor economisch bestuur en hoe de lidstaten collectief kunnen voorkomen dat fouten uit het verleden worden herhaald.

Het volledige programma is ter informatie bijgevoegd aan dit agendapunt. Het verslag volgt nog en zal t.z.t. ter informatie aan de agenda worden toegevoegd.

A - Fiscale strategische agenda 2024-2028

Op 1 oktober 2024 heeft de staatssecretaris van Financiën een afschrift aangeboden van zijn brief aan de Tweede Kamer. Middels deze brief geeft de staatssecretaris van Financiën aan dat hij in gesprek wenst te treden met de Tweede Kamer over zijn prioriteiten binnen het Hoofdlijnenakkoord en het regeerprogramma. Het gaat om de volgende drie prioriteiten:

• - 

  De Belastingdienst die klaar is voor de toekomst (op het gebied van ICT en personeel);
• - 

  Het voorbereiden van wetgeving voor een hervorming van het belasting- en toeslagenstelsel;
• - 

  Box 3 in rustiger vaarwater te bregen door de hersteloperatie zorgvuldig af te handelen en regelgeving te maken.

B - Technische briefing van de Raad van State

Op dinsdag 5 november 18.15-19.45 uur zal de Raad van State een technische briefing verzorgen over het advies over de Miljoenennota, de Septemberrapportage en het Pakket Belastingplan 2025. U wordt uitgenodigd om voorafgaand aan deze briefing met de staatsraden te dineren in de Hall van de Kamer.

C - Kabinetsappreciatie Draghi-rapport

Op 9 september jl. is een rapport van Mario Draghi gepubliceerd, getiteld EU competitiveness: Looking ahead (Draghi-rapport). Het rapport is geschreven voor de Europese Commissie in opdracht van Commissievoorzitter Von der Leyen en bevat een ambitieuze strategie om het EU-concurrentievermogen, dat dreigt te stagneren, weer aan te jagen. De aanbevelingen in het rapport zullen verder in de verschillende Raadsformaties aan de orde komen. De kabinetsinzet zal voorafgaand aan deze Raadsformaties worden gedeeld via de geannoteerde agenda's. Daarnaast zal het kabinet via de gebruikelijke BNC-fiches voorstellen van de Commissie die raken aan het rapport meer gedetailleerd beoordelen, inclusief potentiële gevolgen voor de Rijksbegroting.

Op 4 oktober jl. stuurden de ministers van EZ en Fin, mede namens de minister van KGG en de minister van BZ, als onderdeel van het verslag van de Raad voor Concurrentievermogen, een kabinetsappreciatie op hoofdlijnen op het Draghi-rapport aan de Kamer. De appreciatie wordt ook bij de commissies EZ/KGG en EUZA onder mededelingen en informatie onder de aandacht gebracht. Gelet op het algehele onderwerp wordt ambtelijk voorgesteld om eventuele behandeling van de aanbevelingen uit het Draghi-rapport in eerste instantie via de commissie EZ/KGG te laten lopen, waar ook de geannoteerde agenda's en verslagen van de Raad voor concurrentievermogen aan de orde komen en zo mogelijk naar aanleiding van (Europese) wetsvoorstellen.

D - Appreciatie Commissievoorstellen uitwerking G7-akkoord financiële steun aan Oekraïne

Het kabinet is voornemens om met de voorstellen van de Europese Commissie over financiële steun aan Oekraïne in te stemmen. Besluitvorming over de verordening voor macro-financiële bijstand van maximaal 35 miljard en het Ukraine Loan Cooperation Mechanism (ULCM) vindt waarschijnlijk in oktober of november plaats in de Raad (besluitvorming met gekwalificeerde meerderheid) en het Europees Parlement (besluitvorming met gewone meerderheid). Naar verwachting is hiervoor zowel in de Raad als in het Europees Parlement brede steun. Besluitvorming over eventuele aanpassingen in het sanctiebesluit zal naar verwachting ook in deze periode plaatsvinden. Dit vereist unanimiteit in de Raad. Het streven is om uiterlijk dit jaar de financiering aan Oekraïne beschikbaar te stellen. Indien dit voorstel wordt aangenomen betekent dit dat NL een garantieverplichting zal aangaan voor haar aandeel. Om deze verplichting rechtmatig te kunnen aangaan is het nodig dat het parlement over de begrotingsstukken waarin deze lening is opgenomen stemt vóórdat Europa een overeenkomst met Oekraïne tekent. Om die reden wordt er een nota van wijziging op de suppletoire begroting september 2024 verwacht.

De steun aan Oekraïne is eerder aan de orde gekomen in de vragen over de tussentijdse herziening van het MFK (36405, E). De VVD-fractie heeft toen aan de regering een aantal aandachtspunten meegegeven, waarbij de fracties van BBB en 50PLUS zich hebben aangesloten.

E - Onderzoek Blokaansluitingen

Voor toekomstige beleidsvorming op het gebied van energie, achtte het Ministerie van Financiën het noodzakelijk dat meer inzicht zou komen in blokaansluitingen. Tijdens de behandeling van het Pakket Belastingplan 2024 heeft de staatssecretaris van Financiën - Fiscaliteit en Belastingdienst naar aanleiding van een vraag van het lid Martens (GL-PvdA) aangekondigd dat dit onderzoek zou plaatsvinden. Het onderzoek is op 11 september jl. afgerond en ter informatie bijgevoegd.

F - Geannoteerde agenda IMF jaarvergadering 21-26 oktober

Ter kennisname is de geannotteerde agenda voor de jaarvergadering van het International Monetary and Financial Committee van 21-26 oktober 2024 bijgevoegd.