Dinsdag 15 oktober 2024, commissie Digitalisering (DIGI)

Beslispunt

Welke procedure wenst de commissie te volgen, kijkend naar artikel 45, lid 1 RvO:

• a) 

  een datum bepalen voor het leveren van inbreng voor een verslag;
• b) 

  te volstaan met een blanco verslag (geen vragen of opmerkingen, afdoen als hamerstuk of stemming);
• c) 

  te volstaan met een verslag onder voorbehoud van plenaire behandeling (geen schriftelijke behandeling, wel een mondelinge behandeling plenair)?

Inventarisatie

Welke fracties wensen heden inbreng te leveren voor het verslag?

Toelichting

De leden van de vaste commissies voor Economische Zaken en Klimaat (EZK) en Digitalisering (DIGI) besloten tijdens een gecombineerde commissievergadering op 24 september 2024 het wetsvoorstel in handen te leggen van de commissie Digitalisering en de inbrengdatum te bepalen op 15 oktober 2024.

Tweede Kamer

Op donderdag 3 oktober en woensdag 9 oktober jl. heeft de behandeling van 36.531 Uitvoeringswet digitaledienstenverordening plaatsgevonden. De Uitvoeringswet digitaledienstenverordening is samen met onderhavig wetsvoorstel onderdeel van het Digitale Diensten Pakket van de Europese Unie. Stemming in de Tweede Kamer over 36.531 is voorzien op dinsdag 15 oktober.

Beslispunt

• 1. 

  Wenst de commissie naar aanleiding van de brief van 13 februari 2024 (CXLVII, O) en de vierde voortgangsbrief Masterplan basisvaardigheden van 7 oktober 2024 (31.293, E) in schriftelijk overleg te treden met de minister van OCW? Zo ja, op welke termijn?
• 2. 

  Hoe wenst de commissie te oordelen over de uitvoeringsstatus van de motie-Gerkens (SP) c.s. over digitale geletterdheid op lerarenopleidingen (CXLVII, J)?

Toelichting

Tijdens het plenaire debat over grip op algoritmische besluitvorming dat op 21 maart 2023 in de Kamer is gehouden, is de motie-Gerkens (SP) c.s. over digitale geletterdheid op lerarenopleidingen aangenomen (CXLVII, J). In deze motie wordt de staatssecretaris van Digitalisering en Koninkrijkrelaties verzocht om met de minister van OCW in overleg te treden om de besturen van de lerarenopleidingen te bewegen tot het formuleren van een ambitie voor digitale geletterdheid op lerarenopleiding op landelijk niveau en hierover aan de Kamer te rapporteren.

De minister van OCW stuurde op 13 februari 2024 de Kamer een brief over de uitvoeringsstatus van de motie (CXLVII, O). In deze brief meldde de minister dat er kerndoelen voor digitale geletterdheid in ontwikkeling waren en dat over de voortgang hiervan gerapporteerd zou worden in de voorgangsrapportage Masterplan basisvaardigheden. Tijdens de commissievergadering van 12 maart 2024 besloot de commissie de uitvoeringsstatus van de motie-Gerkens (SP) c.s. als "niet uitgevoerd" te blijven beschouwen, in afwachting van de voortgangsrapportage. Bij brief van 7 oktober 2024 wordt u geïnformeerd over de voortgang van de kerndoelen digitale geletterdheid.

NB:

Pijler 5 van de voortgangsrapportage (p. 15) en de volgende passages in de brief van de staatssecretaris OCW aan de Tweede Kamer inzake de beantwoording van schriftelijke vragen over de Vierde voortgangsbrief Masterplan Basisvaardigheden van 11 oktober jl. acht u mogelijk relevant in het kader van de motie-Gerkens (SP) c.s. over digitale geletterdheid op lerarenopleidingen (CXLVII, J):

‘Het is bekend dat een te haastig doorgevoerde nieuwe aanpak of lesmethode die niet gedragen wordt binnen een schoolteam een averechts effect kan hebben. Voldoende gelegenheid voor leraren om kennis en vaardigheden op te doen is voorwaardelijk om een nieuwe aanpak te laten slagen. Daarom is er in het Masterplan veel aandacht voor teamprofessionalisering en voor duurzame onderwijsverbetering’ (p. 5-6).

‘Het onderwijs verandert regelmatig omdat het zich moet blijven verhouden tot maatschappelijke ontwikkelingen. Daarom moeten afgestudeerde leraren zich blijven ontwikkelen gedurende hun loopbaan. Er wordt niet structureel gemonitord wat de (basis)vaardigheden zijn van leraren. Het is de verantwoordelijkheid van de leraar en de school om te zorgen dat de professionalisering aansluit bij de veranderingen in het onderwijs’ (p. 8).

Beslispunt

• 1. 

  Wenst de commissie de reactie van 10 september 2024 voor kennisgeving aan te nemen of ziet de commissie aanleiding om in nader schriftelijk overleg te treden?
• 2. 

  Zo ja, op welke termijn?

Toelichting

Tijdens het plenaire debat over het wetsvoorstel Wet implementatie Open data richtlijn (36382) dat op 4 juni 2024 in de Kamer is gehouden, is de motie Fiers c.s. aangenomen (36382, D). In deze motie wordt de regering verzocht om bij toekomstige wetsbehandelingen van digitaliseringswetgeving diverse voorwaarden voor toetsing in overweging te nemen zodat de Eerste Kamer deze kan betrekken bij de beoordeling van de voorstellen. De commissie heeft op 10 juli 2024 een brief gestuurd aan de staatssecretaris van Digitalisering en Koninkrijkrelaties over de gewenste voortvarende uitvoering van de motie. De staatssecretaris heeft op 10 september gereageerd. De beantwoording (verslag schriftelijk overleg: 36382, G) ligt vandaag ter bespreking voor.

NB: door deze Kamer aanvaarde moties op het terrein van digitalisering zouden ook aan de orde kunnen komen tijden het kennismakingsgesprek met de staatssecretaris Digitalisering en Koninkrijksrelaties op 22 oktober a.s.

Beslispunt

Zijn er onderwerpen die de commissie tijdens het gesprek met de bewindspersoon aan de orde wenst te stellen? Zo ja, welke?

Toelichting

Op 2 juli 2024 is het kabinet-Schoof aangetreden. Drs. F.Z. (Zsolt) Szabó is benoemd als staatssecretaris van Digitalisering en Koninkrijkrelaties. Het is gebruikelijk dat commissies bij het aantreden van een nieuw kabinet openbare kennismakingsgesprekken met de bewindslieden organiseren. Het kennismakingsgesprek van deze commissie met de staatssecretaris van Digitalisering en Koninkrijkrelaties zal plaatsvinden op dinsdag 22 oktober a.s. van 15.00-16.00 uur.

Ter informatie treft u aan:

• - 

  het introductiedossier om de bewindspersonen wegwijs te maken bij het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties (BZK);
• - 

  de cv van staatssecretaris Szabó (PVV);
• - 

  een overzicht van deels of niet uitgevoerde moties op DIGI-terrein;
• - 

  de tekst van het Hoofdlijnenakkoord 2024 -2028 d.d. 16 mei 2024;
• - 

  de tekst van het regeerprogramma, d.d. 13 september 2024 en;
• - 

  een ambtelijke memo met relevante passages uit het regeerprogramma inzake digitalisering.
• - 

  de digitale agenda gemeenten 2028.

Eveneens is bijgevoegd een brief van 13 november 2023 (CXLVII, M) van de staatssecretaris van Digitalisering en Koninkrijkrelaties betreffende een dialoog inzake waarborgen bij geautomatiseerde besluitvorming. In deze brief heeft de ambtsvoorganger van de staatssecretaris voorgesteld om in dialoog te treden met deze Kamer, de Tweede Kamer, de uitvoering, de rechtspraak en het toezicht om te bezien of de waarborgen die momenteel getroffen worden afdoende zijn en hoe de betrokkenheid van de Kamers eventueel versterkt kan worden. Vanuit het departement is gesuggereerd in een technische briefing uiteen te zetten wat nu al gebeurt en voor de nabije toekomst is voorzien t.a.v. waarborgen bij geautomatiseerde besluitvorming. Het kennismakingsgesprek biedt de mogelijkheid om te verkennen op welke wijze de staatssecretaris de dialoog wil vormgeven en hoe de huidige leden van de commissie Digitalisering dit zouden willen zien.

Beslispunt

• 1. 

  Geeft de notitie over de kennisactiviteiten aanleiding tot nadere bespreking, of kan de commissie instemmen met het voorstel van de werkgroep start Digitalisering?
• 2. 

  Indien de commissie nadere bespreking wenselijk acht, wenst u dit te doen in openbare of besloten vergadering (zie artikel 36, lid 1 RvOEK)?

Toelichting

Tijdens de commissievergadering van 13 februari jl. besloot de commissie een werkgroep in te stellen om – gelet op de in de brief CXLVII, N genoemde focusgebieden van de commissie Digitalisering – een voorstel uit te werken ten aanzien van de nadere invulling van kennisactiviteiten van de commissie. De werkgroep start Digitalisering - bestaande uit de leden Van Gasteren (BBB), Fiers (GroenLinks-PvdA) en Belhirch (D66) - heeft in dit kader een notitie opgesteld.

De keuze tussen openbare of besloten bespreking van de notitie kan ingegeven zijn door de vraag of bespreking slechts enkele kleine aanvullende suggesties inhoudt of meer het karakter zal dragen van een brainstorm over te kiezen thema's/inzet (zoals op 1 oktober jl. het geval was bij de commissie KOREL).

Indien er behoefte is om het voorstel van de werkgroep inhoudelijk te bespreken, kan dit worden ingepland na het kennismakingsgesprek met de staatssecretaris van Koninkrijkrelaties en Digitalisering, dat op dinsdag 22 oktober van 15.00-16.00 uur plaatsvindt.

EU AI pact

Op 1 augustus 2024 is de AI-Verordening gedeeltelijk in werking getreden. De behandeling van de AI-Verordening in de Eerste Kamer is vastgelegd en te raadplegen in E-dossier E210019C. Om bedrijven in de Europese Unie te laten anticiperen op de verdere implementatie van de AI-Verordening heeft de Europese Commissie het AI Pact gepubliceerd. Met het AI Pact commiteren bedrijven zich aan het vroegtijdig voldoen aan de eisen van de AI Verordening. Inmiddels hebben ruim 100 bedrijven het AI Pact ondertekend. De volledige tekst van het AI Pact is ter informatie bijgevoegd.

Update over E-dossier E220024 betreffende horizontale cyberbeveiligingsvereisten

Op 15 september 2022 publiceerde de Europese Commissie een voorstel om cyberweerbaarheid te vergroten en zo consumenten en bedrijven beter te beschermen. De commissie J&V heeft hierover gecorrespondeerd met zowel de minister van EZK als ook de Europese Commissie zelf. Op 10 oktober 2024 stemde de Raad van de Europese Unie in met het voorlopig akkoord dat tussen het Europees Parlement en de Raad was gesloten in november 2023. De Verordening zal binnenkort gepubliceerd worden in het Publicatieblad van de Europese Unie en vervolgens in werking treden.

Rondetafelgesprek normuitleg en toezicht Artificiële Intelligentie TK

Op donderdag 10 oktober organiseerde de commissie Digitale Zaken van de Tweede Kamer een rondetafelgesprek over normuitleg en toezicht Artificiële Intelligentie. De commissie sprak onder andere met vertegenwoordigers van toezichthouders (AP & College voor de Rechten van de Mens), het Nederlandse Normalisatie Instituut (NEN) en de koepelorganisatie van de bedrijven. Tijdens het rondetafelgesprek kwam onder meer aan de orde hoe het toezichtlandschap is ingericht en hoe de Kamer via haar controlerende taak meer grip kan krijgen op AI. Het rondetafelgesprek is terug te kijken via Debat Direct.

Hieronder is een overzicht van de openstaande correspondentie weergegeven.