Plenair Bezaan bij behandeling Uitbreiding sluitingsbevoegdheid burgemeester en gezaghebber ter handhaving van de openbare orde



Verslag van de vergadering van 10 oktober 2023 (2023/2024 nr. 03)

Status: gecorrigeerd

Aanvang: 14.24 uur


Bekijk de video van deze spreekbeurt

Mevrouw Bezaan i (PVV):

Wacht even, hoor. Ik moet eerst even mijn bril opzetten, want anders kan ik het niet lezen.

De voorzitter:

Uw tijd loopt.

Mevrouw Bezaan (PVV):

Ja, dank u wel.

Voorzitter. Het wetsvoorstel Uitbreiding sluitingsbevoegdheid burgemeester en gezaghebber ter handhaving van de openbare orde geeft de burgemeester en gezaghebber — het is al eerder gezegd — ruimere mogelijkheden om, indien de openbare orde verstoord wordt of dreigt verstoord te worden, een woning of niet voor publiek toegankelijke lokalen en de bijbehorende erven te sluiten. Voornoemden krijgen de bevoegdheid een woning te sluiten wanneer de openbare orde rond de woning is verstoord doordat ernstig geweld of bedreiging daarmee in of in de onmiddellijke nabijheid van de woning wordt gepleegd of daar ernstige vrees voor bestaat. Dat is de b-grond. Hierbij valt te denken aan schietpartijen rond een pand of beschietingen van het pand zelf. Ook kunnen zij een woning sluiten op het moment dat daar een wapen wordt aangetroffen en daardoor de openbare orde rond de woning wordt verstoord of daarvoor ernstige vrees bestaat: de c-grond. Daarnaast voorziet dit voorstel ook in de bevoegdheid van verhuurders om huurovereenkomsten buitengerechtelijk te ontbinden en kan onteigening van een gebouw plaatsvinden als dit is gesloten door de burgemeester of gezaghebber ter handhaving van de openbare orde.

Voorzitter. Kijkende naar de vele beschietingen en ontploffingen die recentelijk bij woningen en winkelpanden plaatsvonden — alleen al in Noord-Holland hebben we het dit jaar al over zo'n 30 gevallen; landelijk staat de teller inmiddels al boven de 100 — kan de PVV de in dit wetsvoorstel opgenomen ruimere bevoegdheden in mindere of meerdere mate wel ondersteunen, niet in de laatste plaats omdat het van het grootste belang is dat mensen beschermd worden tegen mogelijk ernstig geweld in of bij een woning. Het gaat hierbij niet alleen om de bewoners zelf, maar ook om omwonenden. Met dit wetsvoorstel wordt de gereedschapskist ter handhaving van de openbare orde met twee sluitingsgronden uitgebreid; wat mijn fractie betreft een goede zaak.

Voorzitter. Omdat het sluiten van een woning een bevoegdheid is die ingrijpende gevolgen heeft voor de bewoners en resulteert in vergaande grondrechtenbeperkingen, is het belangrijk dat deze bevoegdheid niet bij iedere verstoring van de openbare orde kan worden ingezet. Gelukkig is er door middel van een aangenomen amendement — het is al eerder benoemd — in de Tweede Kamer gewaarborgd dat deze bevoegdheid alleen kan worden ingezet bij ernstige verstoringen van de openbare orde teneinde zo veel mogelijk te voorkomen dat een woning wordt gesloten in strijd met de eisen van noodzakelijkheid, proportionaliteit en subsidiariteit. Hoewel de PVV-fractie bepaald niet negatief staat tegenover dit wetsvoorstel, leven er bij ons toch een paar punten van zorg.

Uit het advies van de politie kan worden opgemaakt dat de politie het idee heeft dat er onvoldoende aandacht is voor de uitvoeringslasten die zij op haar bord gaat krijgen. Zo is in de memorie van toelichting te lezen dat de burgemeester of de gezaghebber vaak afhankelijk zal zijn van de bevindingen van de politie. Ook kan de politie een rol hebben bij het feitelijk sluiten van de woning, en na de sluiting kan de politie constateren of wordt voldaan aan de naleving van de sluiting van de woning. Zoals iedereen in dit huis weet, heeft de politie te maken met diverse uitdagingen. Dus die zorg delen wij.

Eén van de taken van dit huis is om wetgeving te beoordelen op handhaafbaarheid. In dezen ligt de handhaving van het wetsvoorstel voornamelijk in handen van de politie. De politie is een organisatie waarvan de bestaande taken de laatste jaren in omvang toenemen, maar die ook steeds meer nieuwe verantwoordelijkheden krijgt toebedeeld.

Voorzitter. De PVV staat bekend als een partij van law-and-order, maar geldt dat ook voor de VVD, de partij namens welke de minister in het kabinet zit? In de VVD-verkiezingsprogramma's van de afgelopen decennia klinkt de aanhoudende roep om meer blauw, maar heeft die roep ook tot resultaten geleid? Mijn vraag aan de minister is dan ook: hoeveel agenten zijn er in de afgelopen jaren daadwerkelijk bij gekomen? En hoe verhoudt zich dat ten opzichte van de jaarlijks toenemende bevolkingsgroei? De druk op de politie neemt alleen maar toe. Is er überhaupt wel sprake van een netto-netto toename van het aantal agenten? Graag een reactie van de minister.

Voorzitter. In haar advies stelt Aedes, de branchevereniging van woningcorporaties in Nederland, dat indien de huurovereenkomst buitengerechtelijk wordt ontbonden, de huurder zich tot de rechter kan wenden om het besluit van de woningcorporatie te laten toetsen. Een onafhankelijke toetsing van het besluit is hiermee gewaarborgd. Dat klinkt op papier leuk en aardig, maar wat als de desbetreffende huurder niet over de middelen beschikt om zich tot een rechter te wenden? Hoe kan deze huurder dan zijn recht halen? Graag een reactie van de minister.

Voorzitter. De minister ging tijdens de behandeling in de Tweede Kamer in op zorgen die leefden inzake mogelijke gevolgen voor onschuldige mensen die slachtoffer zijn geworden van bijvoorbeeld een beschieting. Zo stelde de minister dat burgemeesters die panden willen sluiten belangen van bewoners zwaar moeten laten meewegen. Laat ik vooropstellen dat de PVV niet twijfelt aan de goede bedoelingen van de gemiddelde burgervader of burgermoeder, maar wij vragen ons wel af hoe kan worden gewaarborgd dat zij de belangen van bewoners zwaar laten meewegen. Ook dat is wat mijn fractie betreft een punt van zorg. Graag ook hier een reactie van de minister.

De NVvR, de Nederlandse Vereniging voor Rechtspraak, stelt in haar advies dat de overheid het uitgangspunt moet hebben om binnen bepaalde grenzen een passende vorm van beveiliging aan te bieden of te faciliteren aan de eigenaar, gebruiker of bewoner van een pand, in plaats van over te gaan tot sluiting van de woning of het bedrijfspand, als blijkt dat er geen verband kan worden gelegd tussen een bewoner of gebruiker van een pand en een aanslag. In hoeverre is daar momenteel al sprake van? Ook hierop krijg ik graag weer een reactie van de minister.

Dank u wel, voorzitter.

De voorzitter:

Dank u wel, mevrouw Bezaan. Dan is het woord aan mevrouw Van Toorenburg namens het CDA.