Verslag van de vergadering van 10 juli 2023 (2022/2023 nr. 41)
Status: gecorrigeerd
Aanvang: 20.11 uur
Mevrouw Bakker-Klein i (CDA):
Dank u wel, voorzitter. Ik dank de staatssecretaris voor de beantwoording van onze vragen. Die zijn goed beantwoord.
Ik herken wel een beetje het gevoel dat de heer Van Apeldoorn net naar voren bracht: moedeloosheid. We praten hier al een tijdje met elkaar over de uitvoering. Ik heb het idee dat we allemaal hetzelfde willen, namelijk dat mensen een fatsoenlijk gesprek krijgen, menswaardig behandeld worden, maar tegelijkertijd is het type uitvoering waar we het hier over hebben een heel gejuridiseerd proces. De hele toeslagenaffaire is ook ontstaan vanuit wantrouwen, vanuit een juridisch-technische benadering. Daar zat weinig menselijkheid bij. De partij die het nu moet oplossen heeft niet heel veel instrumenten in handen die verder gaan dan het juridische. In die zin herken ik wel het dilemma. Deze Kamer moet instemmen met een wet die op een goede manier uitvoerbaar is. Daar zijn echt heel veel twijfels over. Die twijfels deel ik. Aan de andere kant moeten de gedupeerden, als we er niet mee instemmen, nog langer wachten. Dat vind ik eigenlijk ook een onaanvaardbare situatie. Het is dus echt een enorm dilemma. Hoe doe je dat nou?
Dan ben ik toch wel weer blij met de toezegging van de staatssecretaris om ook te gaan kijken naar de gemeenten die met goede voorbeelden komen van hoe het echt anders kan. Ik noemde al de gemeente Almere. De staatssecretaris had het daar ook over. Daar worden herstelexperts ingezet. Dat zijn de ervaringsdeskundigen zelf. Daar wordt echt het gesprek met mensen gevoerd over wat zij nu nodig hebben en wat er met hen is gebeurd. Dan verzanden die mensen ook niet in dat juridische moeras. Dan hebben ze namelijk gewoon een normaal mens tegenover zich met wie ze een normaal gesprek kunnen voeren. Als we willen dat het die kant op gaat, dan moet er ook instrumentarium worden ingezet dat dat bevordert. Ik was dus ook heel blij dat de staatssecretaris zei dat er mensen opgeleid gaan worden om het gesprek op een andere manier te gaan voeren. Laten we dat dan ook vooral proberen in te zetten waar maatwerk mogelijk is. Dat zal echt niet nu op de hele korte termijn in één keer goed gaan, maar laten we daarmee experimenteren, zodat we leren voor volgende keren. Het gaat dan om maatwerk versus snelheid, maar zoals we ook gezien hebben in andere situaties waar gemeenten dingen in de uitvoering moeten doen, kan 80% van het aantal mensen dat een beroep op regelingen doet worden afgehandeld met een juridische oplossing. Voor 20% is gewoon het goede gesprek nodig. Als we dat meer in beeld krijgen met elkaar en die menselijkheid voorop gaan stellen en niet dat hele opgebouwde juridische systeem, dan verwacht ik dat u ook nog weleens redelijk op tijd het amendement zou kunnen uitvoeren. Graag ook daar uw reactie op.
De voorzitter:
Dank u wel. Dan is het woord aan de heer Holterhues namens ChristenUnie.