Plenair Van Dijk bij behandeling Goedkeuringswet vijfde verlenging geldingsduur Tijdelijke wet maatregelen covid-19



Verslag van de vergadering van 17 mei 2022 (2021/2022 nr. 28)

Status: gecorrigeerd

Aanvang: 10.52 uur


Bekijk de video van deze spreekbeurt

De heer Van Dijk (SGP):

Dank u wel, voorzitter. "Niets is zo permanent als een tijdelijk overheidsprogramma", een heel bekend citaat van de econoom Milton Friedman. Iets daarvan bekruipt je ook vandaag. Soms lijkt het bijna alsof we in een draaimolen zitten. Steeds hetzelfde rondje met hetzelfde deuntje, alsof er niets verandert. Steeds weer komt de regering met de zoveelste verlenging van de Tijdelijke wet maatregelen covid-19 en steeds weer moet de regering eraan herinnerd worden dat tijdelijk ook echt tijdelijk moet zijn. Iets tijdelijks voortdurend verlengen wordt op den duur een contradictio in terminis. Ook de Raad van State meent dat — ik citeer — "het moment waarop een groot deel van de Twm redelijkerwijs niet meer verlengd kan worden geleidelijk dichterbij komt." Wat de SGP betreft is dat moment al eventjes gepasseerd.

Maar tegelijkertijd is er in de tussentijd wel iets veranderd. We hebben als Kamer inmiddels de mogelijkheid gekregen om ons uit te laten over de beoogde zesde verlenging alvorens de nieuwe termijn van de wet daadwerkelijk ingaat. Ondertussen veranderen ook de pandemie en de coronasituatie in Nederland. Inderdaad kunnen we nog niet zomaar spreken van een endemische situatie. Corona is nog geen griepje. De mogelijke opkomst van problematische varianten kan roet in het eten gooien.

Tegelijkertijd is het ook zaak om nuchter en realistisch te zijn. De afgelopen twee jaar hebben we veel geleerd van dit virus. Patronen in besmettingsdruk en hoe die zich vertalen naar een grotere druk op de zorg, zijn steeds duidelijker geworden. Er is dus veel meer maatwerk mogelijk. Er kunnen, met de nadruk op kunnen, inderdaad nog maatregelen nodig zijn. Dat kan, maar het hoeft niet per se. Infectieziektebestrijding mag niet een soort uitruilen van grondrechten worden.Tijdelijke wetten moeten ook echt tijdelijk blijven, zeker als ze bevoegdheden bevatten waarvan de Raad van State "het potentieel ingrijpende karakter" benadrukt. De Twm mag niet als een soort zwaard van Damocles boven grondwettelijke rechten blijven hangen. De huidige situatie in Nederland is daarvoor echt onvoldoende. We hebben — dat is door meerdere woordvoerders gezegd — met elkaar inmiddels voldoende ervaring opgedaan om, mocht het toch echt nodig blijken, in hoog tempo spoedwetgeving aan te nemen. De Twm blijven verlengen, voor het geval dat, is niet proportioneel en niet gewenst. Op die manier kunnen we inderdaad bezig blijven. Het is goed om aan de samenleving te laten zien dat de overheid echt niet onnodig en krampachtig wil blijven vasthouden aan potentieel ingrijpende wetgeving.

Dan de inhoud van de Twm. In de motie-De Boer heeft deze Kamer uitgesproken dat de vijfde verlening enkel kan worden goedgekeurd indien die beperkt blijft tot de basismaatregelen. Ik constateer dat de regering geen gehoor heeft gegeven aan deze motie. Nog los van de inhoudelijke bezwaren betekent dit, mijns inziens, dat deze vijfde verlenging naar alle waarschijnlijkheid geen doorgang zal hebben. Daarmee is de zesde verlenging ook van de baan. De SGP kan zich prima vinden in dit afscheidsscenario. Speciaal voor de heer Otten zeg ik: dit betekent dus dat de SGP tegen de verlengingen zal stemmen.

Dank u wel, voorzitter.

De voorzitter:

Dank u wel, meneer Van Dijk. Het woord is aan mevrouw Prins van de fractie van het CDA. O, sorry. Het woord is aan de heer Raven, neem me niet kwalijk.