Plenair Bikker bij behandeling Afschaffing fusietoets in het funderend onderwijs



Verslag van de vergadering van 9 juni 2020 (2019/2020 nr. 30)

Status: gecorrigeerd

Aanvang: 17.44 uur


Bekijk de video van deze spreekbeurt

Mevrouw Bikker (ChristenUnie):

Voorzitter, dank, ook voor uw edelmoedigheid voor dat minuutje extra. De landelijke fusietoets had goede bedoelingen en werd ingesteld na misstanden in met name het mbo en het hbo. Maar wat het opleverde voor het funderend onderwijs, de bulk van fusieaanvragen, betekent eigenlijk amper resultaat. Dat bleek uit evaluatie en uit het veldonderzoek. Duidelijk is dat de fusie-effectrapportage en de instemmingsbevoegdheid voor de mr wel werkt. De ChristenUnie kiest met nadruk voor versterken wat wel werkt en stoppen met overbodige bureaucratie. Zorg voor nabij onderwijs, nu de krimp inzet in de leerlingenaantallen. Juist die fusietoets is daarin een remmende en geen versterkende factor. Ik dank de minister voor zijn heldere toelichting op die punten.

Daarbij komt echter wel, zoals ik heb benadrukt in eerste termijn, dat het er telkens op aankomt dat die menselijke maat en een sterke lokale gemeenschap, een sterke scholengemeenschap die herkenbaar is, niet alleen kunnen worden afgedwongen door wet- en regelgeving. Het komt ook aan op cultuur, op governance, op bestuurders die daarin moed tonen. Dat geldt ook voor het mbo en het hbo. Daar hebben we het nu dan niet over, maar die waren wel de aanleiding voor het wetsvoorstel in 2011. Ik zou de minister willen vragen of hij nog wel wat kan reflecteren op dat cultuurniveau. Dat is in de beantwoording nog iets minder belicht. Mijn fractie zou dat op prijs stellen.

Ik dank de minister voor de toezegging om de aanbevelingen van de commissie-Dijkgraaf die op de krimp zien, dit jaar op te pakken. Ik neem aan dat dat ook geldt voor de wettelijke borging van de maatschappelijke verantwoordelijkheid van schoolbestuurders. Daar wordt namelijk zichtbaar hoe schoolbestuurders zich verhouden tot hun regio. Ik vind dat belangrijk in het oplossen van de problemen die er wel zijn.

Wat mij betreft is de laatste nog niet beantwoorde vraag hoe hij kijkt naar verschillende holdings, coöperaties en andere stichtingsvormen die buiten de fusietoets om zijn ontstaan. Dat is een nieuw aspect en ik zou wel graag willen dat we daar de vinger aan de pols houden en zicht op de feiten krijgen. De minister heeft duidelijk gesteld hoe hij de mr steviger in positie krijgt, ook met een MR academie. Ik dank hem ook voor de inzet op dat punt.

Wij zijn benieuwd naar de evaluatie over drie jaar, maar gaan er echt van uit dat de minister inzet op het versterken van die gemeenschappen, op het zorgen voor scholen die overeind kunnen blijven, ook in gebieden van krimp, en dat we hier kunnen zeggen dat we de bureaucratie minder hebben gemaakt en het heft in handen hebben gegeven aan de mensen die echt aan de basis staan, want zij weten wat goed is voor hun school en wat goed is voor hun leerlingen.

Dank u wel.

De voorzitter:

Dank u wel, mevrouw Bikker. Dan is ten slotte in deze termijn het woord aan de heer Ganzevoort namens de fractie GroenLinks.