Verslag van de vergadering van 18 november 2014 (2014/2015 nr. 8)
Status: gecorrigeerd
Aanvang: 15.48 uur
De heer Nagel i (50PLUS):
Mevrouw de voorzitter. Het komend jaar zal voor miljoenen mensen in het teken van opnieuw verminderde koopkracht staan. Na jaren van niet indexeren en zelfs directe kortingen op de pensioenen, wordt er in 2015 opnieuw niet geïndexeerd en als de rampzalige plannen van dit kabinet met betrekking tot een nieuw pensioenstelsel werkelijkheid worden, zal er volgens het ABP zelfs de komende tien jaar geen indexatie mogelijk zijn. Mensen zijn er al 10% tot 15% op achteruitgegaan en dat zal meer dan verdubbelen. De berekeningen door het Nibud liegen er niet om. Ouderen die zorg en ondersteuning nodig hebben, kunnen volgend jaar wel eens een koopkrachtachteruitgang ondervinden van 4,8%. Voor de ouderen is er dus minder koopkracht, maar ook minder consumptie. Derhalve is er minder stimulans voor de economie.
AOW'ers worden als voorbeeld genoemd van mensen die hun koopkracht behouden, maar als ze er in januari gemiddeld een tientje bijkrijgen, is dat al verdwenen in de hogere zorgpremie. De huren zijn alleen al de afgelopen twee jaar met vaak meer dan 9% gestegen en talrijke andere maatregelen tasten het inkomen verder aan van juist de mensen die al zo veel hebben ingeleverd. Het gaat om de optelsom en de opeenstapeling van lastenverzwaringen: forse bezuinigingen op de zorg, verhoging van de AOW-leeftijd met bijbehorend inkomensgat, afschaffing van de uitkering voor jongere partners, verlaging van de ouderenkorting, hoger ziektekostenrisico en noem maar op. Ouderen kunnen niet staken, maar wel afrekenen op 18 maart aanstaande. Alle peilingen wijzen er op dat dit ook gaat gebeuren.
Een ander punt waarmee dit kabinet en vooral minister Dijsselbloem de aandacht getrokken heeft, is de veelgenoemde nabetaling van 642 miljoen aan Brussel. Na de felle protesten van Engeland leek het er even op dat ons kabinet ook een, zij het een sterk verwaterd, protest zou laten horen. Niet op 1 december aanstaande storten, eerst de cijfers van andere landen zien voordat we betalen en het betalen in termijnen werden als mogelijkheden geventileerd. Hebben wij het nu goed begrepen dat Nederland wel degelijk en zonder af te wachten wat de cijfers uit het buitenland zijn op 1 december de volledige 642 miljoen gaat betalen? Is er ook nog maar iets wat de verkiezing van Nederland tot het makste schaap van Europa kan tegenhouden? Kan de minister uiteenzetten of hij de gehanteerde meetmethodes de juiste vindt? Of is hij van oordeel dat het in de toekomst anders zal moeten gaan?
In het binnenland worstelt dit kabinet op alle gebieden met bezuinigingen die de burgers treffen en die zelfs de trouwe gedoogvrienden te ver gaan. Zo lazen we gisteren dat er een gat in de begroting van Justitie van 200 miljoen dreigt te ontstaan omdat er onvoldoende steun is voor de bezuinigingen op rechtsbijstand en griffierechten. Volgens de berichten maken minister Opstelten en staatssecretaris Teeven een tot nu toe vruchteloze rondgang langs de oppositiepartijen. Dat dreigt een enigszins beschamende vertoning te worden. Kan de minister de bestaande problematiek bevestigen? Zou het niet de voorkeur verdienen deze voorgenomen bezuiniging ongedaan te maken? De tijd dringt, want de begrotingsbehandeling vindt al volgende week in de Tweede Kamer plaats.
Vanmorgen berichtten de Telegraaf en andere media dat het vakantiegeld volgend jaar minder wordt, zelfs tot 12% voor de middengroepen. Kan de staatsecretaris dit bevestigen? Hoe zit het met de eindejaarsuitkeringen en de dertiende maand? Worden die ook minder en, zo ja, met hoeveel?
Waar aan de ene kant de regering bij gewone mensen schraapt wat er te schrapen valt, is ze aan de andere kant uiterst mild en gul als het om de multinationals gaat. CDU-minister Schäuble van Financiën in het kabinet-Merkel vindt dat Nederland te weinig doet aan de winsten van buitenlandse multinationals, die volgens hem in Nederland hoger belast zouden moeten worden. Voor hen is Nederland een belastingparadijs, omdat grote bedrijven via uiterst lage belastingen op licenties en patenten in Nederland en de Antillen hun winsten sterk kunnen opvoeren. In Amsterdam, zo luiden de berichten, staat een pand waar wel 6.000 brievenbusfirma's staan geregistreerd. De Duitse minister pleit ervoor deze belastingvermijding keihard aan te pakken. Om het in deze tijd passende taal te zeggen: kan het kabinet zich in deze schildering herkennen en is het bereid om zoals de Duitse regering vraagt deze problematiek aan te pakken?
Het was 50PLUS dat als eerste partij het idee lanceerde om het mogelijk te maken dat ouders en grootouders hun kinderen en kleinkinderen een extra bedrag mochten schenken om een huis te kopen of te verbouwen of om een bestaande hypotheek af te lossen. Dit jaar mag dit tot 31 december tot maximaal €100.000. Helaas wil het kabinet deze ook voor de bouw goede maatregel niet verlengen. Naar de mening van 50PLUS betekent het wel dat deze maatregel dit jaar ook optimaal uitgevoerd moet kunnen worden. Ons bereikte het bericht dat dit onmogelijk wordt gemaakt. Mensen hadden op 6 februari 2014 een schenking gedaan van €49.000 en wilden onlangs de resterende €51.000 overmaken. Van de Rabobank ontvingen zij de volgende letterlijke e-mail: "Wij hebben op 6 februari 2014 een aflosnota voor u opgemaakt om vanuit een eenmalige schenking EUR 49.000,- af te boeken op lening xyz. Ook al is het bedrag van EUR 100.000 niet volledig verbruikt, u mag dan niet nogmaals extra vergoedingsvrij aflossen vanuit schenking. Helaas is het voor u dus niet mogelijk om nogmaals extra af te lossen vanuit schenking van uw ouders." Dat betrof dus Oirschot.
Wij zijn van mening dat dit volkomen in strijd is met de bedoeling van de dit jaar geldende maatregel. Wij verzoeken de bewindsman met de grootst mogelijke spoed, want haast is gelet het gevorderde jaar geboden, de Rabobank en eventuele andere banken duidelijk te maken dat het gaat om een totaalgift over het gehele jaar en dat dergelijke blokkades onjuist zijn. Graag ontvangen wij een bevestiging dienaangaande.
Een ander punt is de onredelijke accijnsverhoging op brandstof, met name in de grensgebieden. Hardwerkende mensen zien hun bedrijf, vaak familiebedrijf, ten onder gaan omdat ze de oneerlijke concurrentie met pompen vlak over de grens niet kunnen volhouden. Dit kabinet heeft de mond vol over werkgelegenheid en banen creëren. Klopt het dat er in deze branche in de grensgebieden ruim 600 banen verloren zijn gegaan? Kan het kabinet niet overwegen, ter voorkoming van nog grotere verschillen met alle gevolgen van dien, de inflatieverhoging komend jaar achterwege te laten?
Verder willen wij graag nog weten wat de meest actuele stand van zaken is rond de herziening van het belastingstelsel. Zijn er aanwijzingen dat beide coalitiepartners het met elkaar eens zullen worden?
Tot slot. Elk idee om te bezuinigen is bij dit kabinet welkom, dus wellicht ook de volgende suggestie. Vriend en vijand zien de bui al hangen dat doorregeren na de volgende Eerste Kamerverkiezing redelijkerwijs niet meer mogelijk is. Stel dat we op 18 maart ook een nieuwe Tweede Kamer zouden kiezen, met als voordeel dat beide Kamers ongeveer even representatief worden, hoeveel zou dat financieel opleveren — dat spaart een extra Tweede Kamerverkiezing uit — naast het feit dat de kiezers niet onnodig vaak naar het stemlokaal hoeven? Het einde van dit kabinet, met als toegift nog een blauwe envelop met een stemadvies, is in zicht. Want één ding durf ik wel te voorspellen: al zou het voltallige kabinet het gehele kerstreces in Lourdes doorbrengen, een wonder zal er niet geschieden.