Verslag van de vergadering van 14 mei 2019 (2018/2019 nr. 28)
Aanvang: 13.48 uur
Status: gecorrigeerd
Stemming Wet zorgplicht kinderarbeid
Aan de orde is de stemming in verband met het Voorstel van wet van het lid Kuiken houdende de invoering van een zorgplicht ter voorkoming van de levering van goederen en diensten die met behulp van kinderarbeid tot stand zijn gekomen (Wet zorgplicht kinderarbeid) (34506).
(Zie vergadering van 23 april 2019.)
De voorzitter:
Ik geef gelegenheid tot het afleggen van stemverklaringen vooraf.
De heer Schaap i (VVD):
Dank u, voorzitter. De VVD heeft in het plenaire debat haar inhoudelijke bezwaren tegen dit wetsvoorstel benadrukt. De wet gaat concurreren met de huidige aanpak via convenanten, wat de gedeelde doelstelling gaat frustreren. Een ander bezwaar is de leegte van deze wet, wat de uitvoerbaarheid raakt. De wet kan alleen werkbaar worden door AMvB's en een overdaad aan ministeriële regelingen. Dat past niet bij degelijke wetgeving. De fractie zal dus tegen stemmen.
De voorzitter:
Dank u wel, meneer Schaap. Ik geef het woord aan de heer Ester.
De heer Ester i (ChristenUnie):
Dank u wel, voorzitter. 150 miljoen kinderen zijn wereldwijd slachtoffer van kinderarbeid, een schrijnend en pijnlijk probleem. Dit initiatiefwetsvoorstel probeert daar iets aan te doen. Het verankert de Nederlandse aanpak, geeft een juridische basis aan de zorgplicht en creëert daarmee een gelijk speelveld. Belangrijke Nederlandse bedrijven steunen het voorstel. Het wetsvoorstel is niet perfect. Veel moet in AMvB's worden geregeld, maar mijn fractie heeft vertrouwen in de uitwerking daarvan, ook omdat er sprake is van een zware voorhangprocedure. De initiatiefnemer heeft de nodige toezeggingen gedaan die het voorstel sterker maken. Wel vragen wij, gezien de urgentie van het probleem, om het tempo erin te houden. We kijken wat dat laatste betreft ook naar de minister.
Dit wetsvoorstel zal kinderarbeid niet uit de wereld helpen, maar het is wel een belangrijke stap in de goede richting, een wereld die kinderarbeid niet tolereert. Dat is een missie waardoor de fractie van de ChristenUnie zich zeer aangesproken voelt. Wij steunen het wetsvoorstel.
De voorzitter:
Dank u wel, meneer Ester. Ik kijk even ter rechterzijde. Mevrouw Lokin.
Mevrouw Lokin-Sassen i (CDA):
Dank u, voorzitter. Doeltreffende bestrijding van kinderarbeid wereldwijd kan vanzelfsprekend rekenen op de volledige steun van de CDA-fractie. Maar juist die doeltreffendheid wordt zowel door de Raad van State als door de beoogd toezichthouder ernstig in twijfel getrokken. En dat is niet het enige. Het wetsvoorstel lijdt aan strafrechtelijke mankementen, zoals het niet wettelijk geborgd zijn dat beide Kamers der Staten-Generaal de AMvB, die schier alles inhoudelijk zal regelen, voorgehangen krijgen. Voorts is de bepaling die in deze wet staat dat de wet bij KB kan worden ingetrokken staatsrechtelijk een monstrum. Een wet kan niet door een lagere regeling worden ingetrokken.
Wij delen de vrees van de regering dat de brede, integrale aanpak die door haar in samenwerking met het bedrijfsleven thans in de imvo-contracten gestalte krijgt om onder andere kinderarbeid wereldwijd te bestrijden, door dit voorstel negatief wordt beïnvloed. Het terechte belang van een gelijk speelveld voor alle bedrijven wordt door dit wetsvoorstel evenmin gerealiseerd. Het is slechts een inspanningsverplichting en dat wordt voor ieder bedrijf individueel op andere wijze ingevuld.
Last but not least: de initiatiefneemster heeft zelf geconcludeerd dat dit wetsvoorstel niet eerder dan medio 2022 in werking zal kunnen treden in verband met de evaluatie en de uitwerking van de AMvB. Het lijkt de CDA-fractie daarom zinvoller om in de tussenliggende periode een nieuw wetsvoorstel aanhangig te maken, waar bovengenoemde ernstige feilen niet aan kleven.
Mijn fractie zal helaas haar stem niet aan het voorstel kunnen geven.
De voorzitter:
Dank u wel, mevrouw Lokin. Ik kijk nog even naar de andere kant. Mevrouw Stienen.
Mevrouw Stienen i (D66):
Voorzitter. D66 hecht grote waarde aan maatregelen die kunnen bijdragen aan het tegengaan van kinderarbeid wereldwijd. De D66-fractie heeft bij de behandeling van de Initiatiefwet zorgplicht kinderarbeid zorgen geuit over het feit dat een aantal belangrijke zaken, zoals de invulling van de zorgplicht en de toezichthouder, in AMvB's moeten worden geregeld. Wij hadden dit liever geregeld gezien in de wet zelf. In de tweede termijn is naar voren gekomen dat er voldoende ruimte is om de uitkomsten van de diverse evaluaties van de imvo-convenanten mee te nemen in de opstelling van de AMvB's die ook worden voorgehangen aan beide Kamers. Wij willen graag de wens uitspreken dat maatschappelijke organisaties en vertegenwoordigingen van het bedrijfsleven intensief betrokken worden bij deze evaluaties en de opstelling van de AMvB's.
Alles overwegende, ziet de D66-fractie de initiatiefwet van mevrouw Kuiken als een kans op een stap in de goede richting van de ontwikkeling van gepaste zorgvuldigheid in de productieketen voor alle mensenrechten en milieuaspecten. De D66-fractie zal voor dit initiatiefwetsvoorstel stemmen.
De voorzitter:
Dank u wel, mevrouw Stienen. Ik kijk even rond. Ik moet even nadenken. Het komt wel. Meneer Overbeek, ga uw gang.
De heer Overbeek i (SP):
Dank u, voorzitter. De SP-fractie steunt van harte het doel dat met deze initiatiefwet wordt beoogd, het terugdringen van kinderarbeid in de wereld en met name het terugdringen van producten en diensten op de Nederlandse markt die met kinderarbeid tot stand zijn gekomen. Onze fractie kan zich ook vinden in het middel gepaste zorgvuldigheid, due diligence, waarvoor in de tussentijd internationaal standaarden zijn gezet. Dat betekent ook dat onze fractie vindt dat de bezwaren met betrekking tot doeltreffendheid en uitvoerbaarheid, die zeker een grond hebben, zoals in het debat ook is gebleken, in voldoende mate zijn ondervangen door de toezeggingen, met name van de minister, om de benodigde AMvB's met voorhang aan het parlement voor te leggen.
Ten slotte: een laatste overweging van onze fractie hierbij is dat de minister nu in de positie is om tot een optimale afstemming tussen de invoering van deze wet en het proces van de imvo-convenanten te komen, zodat op die manier de beoogde wisselwerking tussen deze twee processen maximaal zijn werking kan hebben.
Om die redenen zal onze fractie voor het wetsontwerp stemmen.
De voorzitter:
Dank u wel, meneer Overbeek.
Er was hoofdelijke stemming over dit initiatiefwetsvoorstel gevraagd door de fractie van de Partij van de Arbeid. Inmiddels heb ik van deze fractie begrepen dat de fractie afziet van hoofdelijke stemming, om welke reden ik voorstel om nu over te gaan tot stemming bij zitten en opstaan.
In stemming komt het wetsvoorstel.
De voorzitter:
Ik constateer dat de leden van de fracties van de ChristenUnie, de PvdA, GroenLinks, de PvdD, 50PLUS, de OSF, de SP en D66 voor dit wetsvoorstel hebben gestemd en de leden van de fracties van de SGP, de VVD, het CDA, de PVV en de Fractie Duthler ertegen, zodat het is aangenomen.
Ik dank de minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking en mevrouw Kuiken voor hun aanwezigheid bij deze stemmingen.
De vergadering wordt enkele ogenblikken geschorst.