E060186 - Mededeling over de Internationale Gezondheidsregeling
In COM(2006)552 wordt door middel van een mededeling het standpunt van de Europese Commissie weergegeven over de uitvoering van de meest recente versie (2005) van de Internationale Gezondheidsregeling (IGR) zoals overeengekomen in de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). De IGR is een internationaal rechtsinstrument dat bedoeld is om ziekteverspreiding tegen te gaan, ziektebescherming te verbeteren en ziekte-uitbraken te voorkomen. Deze regeling wordt van kracht in juni 2007 en is bindend voor alle lidstaten van de WHO, waaronder alle EU-lidstaten. Er is in de WHO tevens een resolutie aangenomen die stelt dat vroegtijdig maatregelen genomen moeten worden om een mogelijke influenzapandemie tegen te gaan. De Europese Commissie stelt dat op Europees niveau verschillende acties ondernomen zijn om aan deze eisen te voldoen.
Wat betreft het maken van een voorbehoud bij de IGR (dit kan tot december 2006), stelt de Europese Commissie dat zij dit niet zal doen, dat zij nog geen voornemens hiertoe heeft ontvangen van de lidstaten én dat er nog geen derde landen zijn die een voorbehoud hebben gemaakt.
De EU is geen deelnemer aan de IGR, maar wordt er wel in aangeduid als een regionale organisatie voor economische integratie. De IGR bepaalt dat zo'n organisatie zorg moet dragen voor de coördinatie van acties. De Europese Commissie stelt dat de IGR bepalingen bevat die onder de bevoegdheid vallen van de Gemeenschap, dan wel van de lidstaten. Hiernaast zijn er bepalingen waar de lidstaten en de Gemeenschap een gedeelde bevoegdheid kennen. De Europese Commissie stelt dat de Gemeenschap en de lidstaten wat betreft de IGR nauw samen moeten werken. Op Europees niveau ziet de Europese Commissie een grote rol weggelegd voor het Europees Centrum voor ziektepreventie- en bestrijding (ECDC), het systeem van vroegtijdige waarschuwing en maatregelen voor volksgezondheidsrisico's (EWRS) en het comité voor de bescherming van de gezondheid. Op basis van deze rolverdeling stelt de Europese Commissie een aantal werkplannen op.
Het ECDC zou de spil van de Europese uitvoering van de IGR moeten vormen. De Europese Commissie wil de rol van het centrum formaliseren en stelt dat het centrum richtsnoeren en leidraden zal voorbereiden en praktijken uit zal wisselen. Hiernaast beoogt de Europese Commissie het opstellen van een administratief memorandum van overeenstemming tussen de Gemeenschap en de WHO over de gecoördineerde aanpak van IGR op Europees niveau. De Europese Commissie zal zich dan met name inzetten op een versterkte rol van het ECDC en het EWRS.
Behandelfase Eerste Kamer: behandeling in Eerste Kamer afgerond.
document Europese Commissie
COM(2006)552, d.d. 26 september 2006
commissie Eerste Kamer
beleidsterrein
De commissie voor Europese Samenwerkingsorganisaties besloot tijdens de vergadering op 16 januari 2007 de onderhavige mededeling onder de aandacht te brengen van de commissie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS).
De commissie VWS heeft op 30 januari 2007 met instemming kennisgenomen van het standpunt van de regering over de mededeling.
In fiche zes oordeelt de regering twijfelachtig over de subsidiariteit en proportionaliteit van de voorliggende mededeling. De regering staat positief tegenover een coördinerende rol van de Europese Commissie bij de implementatie van de IGR, maar zij is van mening dat de Commissie op een aantal punten te ver gaat. Zo stelt de Commissie voor om namens de lidstaten actie te ondernemen richting de WHO zonder dat de instemming van de lidstaten gevraagd wordt. De Europese Commissie stelt ook voor om deskundigen uit te zenden naar getroffen gebieden zonder de instemming van de lidstaten.
De regering heeft tevens haar twijfels over het voorgestelde administratief memorandum. De regering is niet overtuigd van het feit dat een dergelijk memorandum het juiste middel is om de relaties tussen de lidstaten, de Gemeenschap en de WHO te verduidelijken. De regering wil de ontwikkelingen op Europees niveau afwachten voordat zij een definitief oordeel velt over het administratief memorandum. Bij de verdere uitwerking van de voorliggende mededeling zal de regering rekening houden met het Nationaal Handboek Crisisbesluitvorming (wetsvoorstel 29668, in behandeling bij de Tweede Kamer) en het Haags Programma met betrekking tot crisismanagement (zie dossier 1.0.16).
De mededeling betreft het standpunt van de Commissie over de tenuitvoerlegging van de in 2005 herziene Internationale Gezondheidsregeling (IGR). De IGR is sinds 1951 het internationale gezondheidsreglement van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). De IGR is een internationaal rechtsinstrument dat wettelijk bindend is voor alle verdragsstaten, inclusief de 25 EU-lidstaten en Bulgarije en Roemenië.
De EU is geen verdragspartij bij de IGR, maar wordt wel erkend als 'regionale organisatie voor economische integratie'. Dit houdt in dat de EU op initiatief van de Commissie collectief moet handelen wanneer de WHO de verdragsstaten iets aanbeveelt (krachtens artikel 18, lid 2 van de IGR), aangezien de lidstaten uit hoofde van de wetgeving voor de interne markt niet unilateraal mogen optreden.
Het doel van de mededeling is om te onderzoeken hoe de IGR op gecoördineerde wijze in de hele Gemeenschap kan worden geïmplementeerd. Tevens is daarbij het doel om een gestructureerde discussie met Raad en Europees Parlement te bevorderen. De Commissie wil hiertoe de rol van de EU ten opzichte van lidstaten in de WHO verduidelijken, aangeven waar communautaire regelgeving van toepassing is en afstemming, communicatie en samenwerking bevorderen tussen lidstaten bij de implementatie van de IGR.
In de databank EUR-Lex wordt de laatste stand van zaken in de Europese behandeling van het voorstel weergegeven.
In de databank OEIL van het Europees Parlement wordt de laatste stand van zaken in de behandeling van het voorstel weergegeven.
In de databank IPEX wordt de behandeling van het voorstel in de diverse (kandidaat) lidstaatparlementen weergegeven.