Plenair Nanninga bij voortzetting debat Staat van de rechtsstaat



Verslag van de vergadering van 21 juni 2022 (2021/2022 nr. 34)

Status: gecorrigeerd

Aanvang: 21.04 uur


Bekijk de video van deze spreekbeurt

Mevrouw Nanninga i (Fractie-Nanninga):

Dank u wel, voorzitter. Dank aan de bewindspersonen voor hun beantwoording. Van minister Yeşilgöz hebben wij een aantal concrete maatregelen en een aanpak gehoord. Wij zien die met belangstelling tegemoet. Verder hoorden wij een ambitieus betoog van minister Weerwind. Ook dat zien we met belangstelling tegemoet, met de kanttekening dat ik me afvraag of zo'n operatie echt genoeg doordringt tot in de haarvaten van de straat en de samenleving om het vertrouwen in de rechtsstaat te kunnen herstellen. Het komt wat over als een top-bubbel-ding — waar we het zeker met elkaar over moeten kunnen hebben — maar goed, we gaan het zien.

Een hoofdmoot van mijn betoog in de eerste termijn werd natuurlijk gevormd door de pers en de media. Ik citeer even mijn verzoek in dat betoog: mochten het vrije woord en de vrije nieuwsgaring beperkt worden, dan vragen wij om dat volgens transparante en heldere normen en kaders en ook consistent te doen. Op dat punt vond ik het antwoord van de staatssecretaris niet geheel bevredigend. Ik ken natuurlijk de definitie van nepnieuws die de staatssecretaris gaf en die door de regering wordt gehanteerd, maar de staatssecretaris zei ook dat ze niet ging praten over individuele gevallen. Dat is natuurlijk een beetje te gemakkelijk, want dat gebeurt wel, bijvoorbeeld met Ongehoord Nederland, met VI, met meneer Derksen, door D66-minister Kaag, terwijl het niet eens haar portefeuille is. En er wordt volop individueel geoordeeld dat het maar goed is dat dit programma van de buis is.

Ik wil benadrukken dat ik op geen enkele manier Rusland, de Russische inval of de Russische propaganda steun. Echt niet, maar ik bevind mij wel aan de kant van de NVJ, die zegt: dit moet je niet censureren. Ik begrijp echt persoonlijk wel het aanpakken van bepaalde media of bepaalde uitingen waarvan je denkt dat ze te ver gaan, maar met name D66 heeft daarin geen goed trackrecord. Ik vertrouw staatssecretarissen en ministers van een partij die de hele NPO naar eigen goeddunken bestiert daar gewoon niet mee.

Het argument van het aanwakkeren van agressie, dat een gevaar voor het welzijn zou zijn, daar kan ik in komen. Maar ook daar heb ik weer de vraag om het consistent te doen en niet selectief. Kijk op de internetfora van voetbalsupporters. Kijk op de wappiewebsites. Pak ook gewoon eens een damesblaadje, gewoon in de kiosk te koop. Als je dat openslaat, staat daar levensgevaarlijke desinformatie in, bijvoorbeeld in de vorm van adviezen voor het toepassen van homeopathie en acupunctuur bij kleine kinderen. Die kun je in ieder mainstream damesblaadje lezen. Dat is best een gevaar voor de volksgezondheid, zeker als je dat doet in plaats van een reguliere medische behandeling. Maar dat mag allemaal. Dat mag allemaal gewoon in dit land. Ik snap dus het criterium, maar het is niet consistent. Ik blijf me daar zorgen over maken.

Het antwoord van de staatssecretaris op de krankzinnige suggestie van een ambtsgenoot van de VVD tot het instellen van een keurmerk geeft me dan wel weer enige hoop. Ik mag toch echt hopen dat we daar niet aan gaan beginnen.

Voorzitter. We gaan er nu niet helemaal uitkomen. Ik moet heel eerlijk zeggen dat mijn fractie ook niet precies weet waar de grens ligt bij het randje van het strafrecht, maar dan zit je echt bij laster en bedreiging. Daar gaan we nu met elkaar gewoon niet uitkomen. Ik ga ook geen motie indienen. Ik ga gewoon wederom de bewindspersonen, met name de staatssecretaris, ertoe oproepen om hier wel echt heel kritisch en zelfkritisch over te blijven. Ik deel haar oproep tot vertrouwen, maar bij uitstek D66 heeft echt nog wel wat stappen te zetten als het aankomt op de omgang met de media. Nogmaals, ik ga dat niet in een motie gieten. Ik ga wel beloven dat mijn fractie en mijn partij daarbij een luis in de pels zullen blijven, voor de media in onze mooie rechtsstaat.

Dank u wel.

De voorzitter:

Dank u wel, mevrouw Nanninga. Dan is het woord aan de heer Hiddema namens de Fractie-Frentrop.