Plenair Nanninga bij voortzetting behandeling Begroting Justitie en Veiligheid 2022



Verslag van de vergadering van 21 december 2021 (2021/2022 nr. 12)

Status: gerectificeerd

Aanvang: 16.30 uur


Bekijk de video van deze spreekbeurt

Mevrouw Nanninga i (Fractie-Nanninga):

Dank, voorzitter, en dank aan de staatssecretaris voor de beantwoording. "Een niet onbelangrijk deel van de mensen die in Nederland een asielaanvraag indienen, voldoet niet aan de criteria om hier toegelaten te worden. Velen komen aan vanuit veilige landen of zijn doorgereisd via de Balkanroute of een van de zuidelijke EU-lidstaten. Een deel is nooit geregistreerd. Velen hebben geen identiteitspapieren bij zich. Dat laatste is meestal geen toeval; deze mensen weten heel goed dat ze volgens de regels geen kans maken op een verblijfsvergunning. Uiteindelijk blijken heel wat mensen die hier een aanvraag indienen dan ook geen recht te hebben op onze bescherming. Vervolgens lukt het vaak niet om deze mensen gedwongen terug te laten keren naar het land van herkomst." Dit is een citaat van de staatssecretaris in het debat over de begroting in de Tweede Kamer.

De staatssecretaris erkent dus steeds dat het probleem bestaat en dat het niet lukt dat probleem op te lossen. De reactie die dan volgt, is: "De voorstellen van de Europese Commissie voor een goedwerkende grensprocedure zouden enorm behulpzaam zijn om het asielsysteem te beschermen." Weer een citaat van de staatssecretaris. We hopen dus op een voorstel van de Europese Commissie dat behulpzaam zou kunnen zijn. Dat is onzin. Denemarken ligt ook in Europa en daar krijgen ze per jaar binnen wat hier in twee weken instroomt. Het argument dat de staatssecretaris terecht aanvoerde dat wij ons nu eenmaal na tien jaar rampzalig eurofiel VVD-beleid vastgedraaid hebben in allerlei regels en verdragen, ontslaat de staatssecretaris niet van de plicht om binnen dat keurslijf te doen wat zij kan. Daartoe straks onze moties.

Want ingrijpen, ook binnen die verdragen die onze soevereiniteit ondermijnen, dat is gewoon een keuze. Een keuze die deze staatssecretaris nu al jaren niet maakt, ook met deze begroting weer niet. Niet ingrijpen, geen passend huishoudboekje afleveren en schuilen achter procedures, terwijl Denemarken doet wat wij echt voor een groot deel wel kunnen en moeten doen. En ja, er zijn nu eenmaal internationale verplichtingen. We staan er handenwringend bij. We kunnen er niks aan doen. En alle criminaliteit en overlast van asielzoekers? Ja, dat komt omdat er geen woningen zijn, ook al zoiets. Dat overkomt ons maar gewoon. Het is niet een gevolg van bewuste keuzes. Deze staatssecretaris klinkt niet als de staatssecretaris van asiel van een soeverein land, maar als een totaal overspoelde staatssecretaris van natuurverschijnselen: migratie, asielstromen, regelgeving, geen woningen. Seksuele intimidatie? Nou ja, doe daar aangifte van en we schrijven het op. Extra politie? Nee, dat gebeurt ergens anders, ook geen invloed op. Helaas. Het gebeurt allemaal maar. Nul invloed op. Ze staat erbij en ze kijkt ernaar. En Marokko en Algerije even bellen om hun criminele, rondtrekkende dieven op te halen op straffe van sancties waar ze sterretjes van zullen zien? Dat lukt ook al niet.

Voorzitter. Zo worden de problemen en, herhaal ik, ook het draagvlak voor mensen die hier misschien wel moeten en kunnen zijn natuurlijk nooit opgelost. Het komt niet goed zo.

Voorzitter. We zijn de beroerdsten niet. We willen de staatssecretaris graag twee concrete, direct uitvoerbare voorstellen aan de hand doen in de vorm van twee moties. Die zal ik met uw goedvinden voordragen.

De voorzitter:

Door de leden Nanninga, Berkhout en Van Wely wordt de volgende motie voorgesteld:

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

constaterende dat tot en met week 40 in 2021 slechts 2.780 vreemdelingen zijn teruggekeerd naar hun land van herkomst;

constaterende dat de verwachte asielinstroom over heel 2021 tegen de 40.000 mensen aan zit;

overwegende dat de asielketen daarmee volledig verstopt zit;

overwegende dat dit een enorme druk legt op meerdere facetten van de samenleving;

verzoekt de regering om voor de zomer van 2022 met een actieplan te komen om de uitstroom van asielzoekers significant te verhogen,

en gaat over tot de orde van de dag.

Naar mij blijkt, wordt de indiening ervan voldoende ondersteund.

Zij krijgt letter C (35925-VI).

Door de leden Nanninga, Berkhout en Van Wely wordt de volgende motie voorgesteld:

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

constaterende dat de afgelopen jaren steeds 1 miljoen euro beschikbaar is gesteld aan gemeenten om de asielopvangproblematiek te bestrijden;

constaterende dat een groot deel van de zogeheten (criminele) veiligelanders binnen en buiten de opvanglocaties overlast veroorzaakt en/of zich schuldig maakt aan criminaliteit;

overwegende dat dit een grote negatieve impact heeft op de samenleving;

overwegende dat gemeenten vaak niet voldoende (financiële) middelen tot hun beschikking hebben om deze problematiek effectief te bestrijden;

verzoekt de regering om structureel 5 miljoen euro beschikbaar te stellen aan gemeenten die asielzoekers opvangen om zo de asielopvangproblematiek effectief te kunnen bestrijden,

en gaat over tot de orde van de dag.

Naar mij blijkt, wordt de indiening ervan voldoende ondersteund.

Zij krijgt letter D (35925-VI).

Bent u daarmee aan het eind van uw inbreng gekomen?

Mevrouw Nanninga (Fractie-Nanninga):

Dat ben ik, voorzitter. Dank u wel.

De heer Van Hattem i (PVV):

Ik dank mevrouw Nanninga voor haar betoog, maar ik heb een vraag over de laatste motie. Ik hoor namelijk dat er 5 miljoen beschikbaar zou moeten worden gesteld om de asielproblematiek te bestrijden. Moet dat dan binnen de huidige, voorliggende begroting? Dat ten eerste. En wat moeten we verstaan onder "bestrijden"? Is de beste bestrijding niet gewoon het sluiten van die asielcentra of, nog beter, het gewoon dichtgooien van onze grenzen voor die asielmigranten?

Mevrouw Nanninga (Fractie-Nanninga):

Dat is natuurlijk absoluut het doel waar ook onze fractie achter staat, maar het is een feit dat hier heel veel mensen zijn die nu heel veel overlast veroorzaken. Hoe graag ik het ook wil, die zijn niet morgen weg en we kunnen de mensen rond die asielcentra — ondernemers, politie en buschauffeurs — niet zo lang overleveren aan wat die mensen veroorzaken. Dan moet daar dus maar geld naartoe gaan. Ik had het ook liever ergens anders aan uitgegeven, zeg ik tegen de PVV, maar er moet iets gebeuren.

De voorzitter:

Tot slot, meneer Van Hattem.

De heer Van Hattem (PVV):

"Geld ernaartoe" … Waar moet dat geld aan worden uitgegeven? Als daar bij wijze van spreken alleen maar leuke dingen voor worden gedaan op die asielzoekerscentra om de boel daar wat gezelliger te maken, playstations uit te delen en noem maar op in plaats van dat er echt handhaving plaatsvindt … Kan mevrouw Nanninga iets concreter zijn? Aan welke maatregelen moet gedacht worden voor het inzetten van dat geld? Dan kan ik de motie beter duiden.

De voorzitter:

Tot slot, mevrouw Nanninga.

Mevrouw Nanninga (Fractie-Nanninga):

Dat is een hele goede vraag. Ik denk dat de heer Van Hattem mij en mijn fractie wel beter kent dan te denken dat dat naar playstations en pingpongtafels moet gaan. Maar het is een goede, verduidelijkende vraag. Wij doelen uiteraard op handhaving en maatregelen die de veiligheid vergroten en eventueel ook op compensatie. Er is natuurlijk veel winkeldiefstal et cetera. Het kost ondernemers ook allemaal tijd. U moet het dus zoeken in die sfeer, echt in handhaving en repressie, en absoluut niet in knuffelprojecten.

De voorzitter:

Dank u wel. We zijn gekomen aan het eind van de tweede termijn van de Kamer. Wenst een van de leden nog het woord in de tweede termijn? Dat is niet het geval. Staatssecretaris, bent u in de gelegenheid om direct te reageren op de vragen van de Kamer?

Staatssecretaris Broekers-Knol i:

Ik denk het wel, voorzitter, maar ik zou graag aan de heer Van Hattem iets willen vragen, want ik heb het heel slordig opgeschreven. Hij zei dat ik in mijn eerste termijn een paar vragen niet heb beantwoord. Ik heb de vraag opgevangen over de mensen met grote gezinnen en de vraag over de 3.000 Afghanen, maar er was ook nog iets over arbeidsmigranten en iets met ngo's. Misschien zou hij die vragen kunnen herhalen, want dan kan ik die meteen meenemen.

De heer Van Hattem (PVV):

Dank aan de staatssecretaris. Er is een beleidsonderzoek uitgevoerd naar … Nou ben ik zelf even het woord kwijt. Het gaat in ieder geval over de perceptie van migratie en over de effecten daarvan en ook van arbeidsmigratie op de samenleving. Er is eigenlijk gewoon totaal geen duidelijk beeld van de effectiviteit en de resultaten daarvan. Tegelijkertijd wordt er in deze begroting wel ingezet op het bevorderen van reguliere migratie en arbeidsmigratie. De gezinsmigranten en de statushouders worden gezien als een potentieel belangrijke bron voor de arbeidsmarkt, terwijl dat eigenlijk nergens op gebaseerd is. Daar had ik nog graag een reactie op gehad. En worden daar dan ook prestatie-indicatoren aan gekoppeld als er zulk soort beleid wordt ingezet?

Dan het andere punt. Er liep ook een beleidsonderzoek naar zelfstandige terugkeer. Dat onderzoek zit ook bij de stukken van deze begroting. Volgens dat onderzoek is zelfstandige terugkeer zeer ineffectief. Voor die zelfstandige terugkeer worden de Internationale Organisatie voor Migratie en ngo's ingezet. Mijn vraag is: waarom blijven we inzetten op dat ineffectieve zelfterugkeerbeleid in plaats van stevig in te zetten op gedwongen terugkeer? Ik doe het verzoek om te stoppen met de inzet van die ngo's, die er blijkbaar geen resultaten mee boeken.

De voorzitter:

Ik wil de staatssecretaris en ook meneer Van Hattem vragen om het kort te houden in de vierde termijn, want anders kom ik in de problemen met een aantal commissievergaderingen die ook nog moeten plaatsvinden. U heeft al heel veel interrupties gehad, meneer Van Hattem, dus misschien kunnen we het nu even bondig houden. Dat vraag ik ook aan de staatssecretaris. Staatssecretaris, ik geef u graag het woord.