Debat over uitbreiding bevoegdheden Internationaal Strafhof



De Eerste Kamer heeft dinsdag 28 juni 2016 gedebatteerd met minister Van der Steur (Veiligheid en Justitie) over een uitbreiding van de bevoegdheden van het Internationaal Strafhof. De uitbreiding houdt in dat het Internationaal Strafhof voortaan ook jurisdictie heeft over het misdrijf van agressie. Daarnaast worden aan het begrip 'oorlogsmisdrijven' ook niet-internationaal gewapende conflicten toegevoegd. Hiertoe waren twee wetsvoorstellen ingediend:

Op dinsdag 5 juli 2016 wordt over de twee wetsvoorstellen gestemd.

Historische mijlpaal voor internationale samenwerking

Senator Schrijver (PvdA) sprak in zijn bijdrage namens de fracties van VVD, CDA, SP, D66, GroenLinks, ChristenUnie, 50 PLUS, PvdD, OSF en de PvdA. De senator haalde aan dat het Internationaal Strafhof slechts een slapende rechtsmacht had over misdrijf agressie. Reden hiervoor was dat er geen overeenstemming was over de omschrijving van het delict en de voorwaarden voor rechtsmacht. De totstandkoming van overeenstemming over de delictsomschrijving is volgens Schrijver een historische mijlpaal in internationale samenwerking. Het is erop gericht om straffeloosheid tegen te gaan en de internationale rechtsorde te handhaven. Schrijver sprak waardering uit over de constructieve rol die opeenvolgende Nederlandse kabinetten hebben gespeeld bij het bereiken van dit  internationale akkoord. Ook sprak hij zijn waardering uit over de heldere begripsomschrijving en de duidelijke  drempels die zijn opgeworpen om te voorkomen dat minder ernstige schermutselingen over het delict vallen. De senator stelde dat Nederland hiermee een steentje bijdraagt aan de versterking van de positie van het Strafhof en de bevordering van de rol van Den Haag als stad van vrede en recht.

Elitaire propaganda

Senator Faber-van de Klashorst (PVV) betoogde dat Nederland hiermee soevereiniteit afdraagt. De senator betitelde het voorstel als "elitaire propaganda." In het debat haalde zij aan dat de werkgroep ter voorbereiding van de uitbreiding van de bevoegdheden een wisselende samenstelling had die niet openbaar is gemaakt. Er is geen lijst van landen die deelnamen aan de gesprekken en geen weergave van wie er bedenkingen had tegen de uitbreiding van bevoegdheden. Faber bekritiseerde dat de instrumenten van het Strafhof niet zijn voorgelegd aan het parlement maar wel effect hebben op Nederlandse burgers. Het kan volgens de senator zomaar zijn dat dit instrument politiek kan worden ingezet. Faber betoogde dat onder andere staatlozen en IS-strijders niet vervolgd kunnen worden voor het misdrijf agressie. Verder gaf de senator aan dat zij het betreurt dat de Nederlandse regering nog steeds de Armeense genocide niet erkent.

Belangrijke stap

Minister Van der Steur (Veiligheid en Justitie) noemde de uitbreiding van de bevoegdheden van het Strafhof een belangrijke stap in de versterking van het internationaal recht. Nederland heeft volgens de minister een actieve rol gespeeld in de totstandkoming hiervan. De 30 ratificaties die nodig zijn voor de uitbreiding van de bevoegdheden zijn bereikt. Dit betekent dat ze kunnen worden geïmplementeerd.

Van der Steur betwistte dat Nederland hiermee soevereiniteit overdraagt. Het Strafhof is er juist om zaken te doen waar anders geen berechting voor mogelijk was geweest. Nederland behoudt jurisdictie, op grond van de Wet internationale misdrijven. Staatlozen kunnen weliswaar niet worden vervolgd voor agressie, maar wel voor andere internationale misdrijven. 


Deel dit item: