Kanttekeningen bij opzet Regeling tegemoetkoming chronisch zieken en gehandicapten



Vooral over de inkomensgevolgen voor mensen met lagere inkomens bestaan grote zorgen. Dit bleek tijdens de behandeling van de Regeling van een tegemoetkoming voor chronisch zieken en gehandicapten (31.706) in de Eerste Kamer.  De regeling moet in de plaats komen van de aftrek buitengewone lasten in de inkomstenbelasting die is vervallen. Overigens blijft er voorlopig wel een fiscaal vangnet bestaan voor chronisch zieken en gehandicapten. Uiteindelijk gaven alleen de regeringsfracties van CDA, PvdA en ChristenUnie aan volgende week voor de regeling te zullen stemmen.

De oude regeling is volgens de regering totaal uit de hand gelopen: de laatste tien jaar is er een stijging van 165 miljoen naar 2,4 miljard euro en maken 6 tot 7 miljoen mensen gebruik van de aftrek voor ziektekosten. De nieuwe regeling is toegespitst op mensen die werkelijk chronisch ziek en/of gehandicapt zijn, al is de groep nog niet precies afgebakend.

Moties

Volgende week stemt de Eerste Kamer ook over een drietal moties waarin de zorgen van de senaat over de nieuwe regeling zijn verwoord. De motie-Meurs (EK 31.706, I) dringt aan op een beter begrip van de inkomensgevolgen van de nieuwe regeling aan de hand van profielen van burgers. De motie verzoekt de regering een onderzoek te laten uitvoeren met een looptijd tot 2011. De motie wordt gesteund door de PvdA-fractie (van de indiener Meurs) en door de fracties van CDA, SP, GroenLinks, ChristenUnie en SGP. Minister Donner van Sociale Zaken en Werkgelegenheid is het met de motie eens als het erom gaat inkomenseffecten te meten in individuele gevallen.

In een tweede motie (EK 31.706, J) vraagt de Eerste Kamer om de instelling van een onafhankelijke adviescommissie waar burgers hun beklag kunnen doen als zij van het Centraal Administratie Kantoor (CAK) geen tegemoetkoming krijgen of een te lage. Indiener Klein Breteler van de CDA-fractie wil op deze wijze rechtszekerheid bieden aan mensen die buiten de boot dreigen te vallen. "Men moet toch ergens terecht kunnen", zei hij.

Staatssecretaris Bussemaker van VWS zei de motie in overleg met het CAK te willen uitvoeren. De motie wordt gesteund door de fracties van PvdA, ChristenUnie, SGP, GroenLinks, SP en de fractie-Yildirim.

Staatssecretaris Bussemaker ontraadde de Eerste Kamer een motie (EK 31.706, K) aan te nemen van SP-senator Ten Horn. Volgens de motie is de nieuwe regeling onconsistent ten opzichte van visueel beperkten en slechtzienden die de kosten van hulpmiddelen niet meer mogen aftrekken, maar ook geen tegemoetkoming krijgen van het CAK.

Senator Dupuis van de VVD-fractie kreeg van staatssecretaris De Jager van Belastingen de verzekering dat aan de aftrekmogelijkheden voor gezinshulp ten behoeve van chronisch zieken en gehandicapten niets verandert. Hij zegde toe schriftelijk te reageren op een casus die mevrouw Dupuis hem voorlegde. Het gaat om een gehandicapte met een inkomen van 75.000 euro, een persoonsgebonden budget van 30.000 euro en met kosten aan gezinshulp van 50.000 euro. Kan hier 20.000 aan meerkosten in aftrek worden gebracht?

Mevrouw Meurs drong er namens de PvdA-fractie op aan vooral ook de meerkosten van participatie in de samenleving van chronisch zieken en gehandicapten te vergoeden. Zij kreeg de toezegging dat een commissie van deskundigen wordt ingeschakeld bij het verdere afbakenen van de groep mensen die voor een tegemoetkoming in aanmerking komt. Mevrouw Meurs is het eens met het voornemen van de regering om de fiscale vangnetregeling te beperken naarmate de groep chronisch zieken en gehandicapten preciezer in beeld komt.

Senator Klein Breteler zei namens de CDA-fractie dat de regering zo rond Prinsjesdag 2009 wel ongeveer moet kunnen zeggen hoe het met afbakening van de groep gerechtigden is. Hij is het ermee eens dat voor de groep chronisch zieken en gehandicapten evenveel geld beschikbaar blijft als eerder via de buitengewone uitgavenregeling. "Maar het wordt wel anders en beter verdeeld", zei Klein Breteler.

Mevrouw Ten Horn van de SP-fractie blijft bezwaren houden tegen deze 'draak van een wet'. Liever heeft zij dat de regeling via de aftrek buitengewone uitgaven verder wordt verfijnd en toegespitst op de doelgroep.

De woordvoerders Van den Berg van de SGP en Kuiper van de ChristenUnie maken zich grote zorgen over de gevolgen voor de mensen met de laagste inkomens. Zij zijn niet gerust, ondanks de uitlating van minister Donner dat niemand onder bijstandsniveau zal zakken.

Senator Ten Hoeve van de Onafhankelijke Senaatsfractie hikte aan tegen het voorlopig blijven bestaan van de fiscale aftrekmogelijkheid naast de nieuwe regeling.

Senator Yildirim was bezorgd over het gebrek aan mogelijkheden van mensen om in beroep te gaan als zij zich tekort gedaan voelen door de nieuwe regeling.


Deel dit item: